ไฟล์จาก podcast หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช วัดสวนสันติธรรม

ภาวนาไม่ได้มีอะไรยากเลย ง่าย วิปัสสนา มีกิริยาตัวเดียว คือเห็นตามความเป็นจริง กิริยาเห็น มีตัวเดียวเอง ถ้าทำอะไรไปเกินจากการเห็น ก็ผิดแล้ว บางคนใช้คำว่าดู หรือคำว่ารู้ อันไหนเกินจากรู้ ก็ผิดแล้ว ที่จริงคือการเห็นสภาวะ -- พระธรรมเทศนาหลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช วัดสวนสันติธรรม 16 กรกฎาคม 2562 ไฟล์ 620716B ซีดีแผ่นที่ 83

"มีสองสิ่ง ที่ผู้ปฏิบัติไม่ควรทำ อันหนึ่ง คือลืมกายลืมใจ อันที่สอง บังคับกายบังคับใจ กามสุขัลลิกานุโยค ลืมกายลืมใจตัวเอง มัวแต่เพลินในรูป ในเสียง ในกลิ่น ในรส ในสัมผัส เพลินไปในความคิด อัตตกิลมถานุโยค ทำตัวเองให้ลำบาก บังคับกาย บังคับใจ" -- พระธรรมเทศนาหลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช วัดสวนสันติธรรม 16 กรกฎาคม 2562 ไฟล์ 620716A ซีดีแผ่นที่ 83

ก่อนที่เราจะลงมือปฏิบัติทางจิตใจ เราต้องระวังความคิดของตัวเองก่อน ความคิดเป็นจุดตั้งต้น ทำให้เกิดมโนกรรม เกิดวจีกรรม การพูด เกิด การกระทำทางกาย เรียกกายกรรม มันเริ่มมาจากการคิดทั้งหมด เพราะฉะนั้น พระพุทธเจ้าถึงเน้นลงมา มีทฤษฎีที่ถูกต้องแล้ว รู้แนวทางปฏิบัติแล้ว ถัดจากนั้น คือ ระวังเรื่องความคิดของตัวเอง -- พระธรรมเทศนาหลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช วัดสวนสันติธรรม 15 กรกฎาคม 2562 ไฟล์ 620715 ซีดีแผ่นที่ 82

สมาธิที่ถูกต้อง เรียกว่าสัมมาสมาธิ เป็นเหตุใกล้ให้เกิดปัญญา มีปัญญา ถึงจะเห็นทันกิเลส ถ้าไม่มีปัญญา ไม่เห็นกิเลส อย่างเรามีสติ เรารักษาใจ ว่างนิ่งอยู่เฉยๆ กิเลสไม่โผล่ให้ดู เราก็รู้สึกว่าไม่มีกิเลส ที่จริงไม่ใช่ ทำผิดอยู่ ถ้าครูบาอาจารย์เตือน สะกิด ต้องรีบเฉลียวใจเลย ว่าต้องมีอะไรพลาดแล้ว ไม่อย่างนั้นครูบาอาจารย์จะพูดทำไม -- พระธรรมเทศนาหลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช วัดสวนสันติธรรม 14 กรกฎาคม 2562 ไฟล์ 620714B ซีดีแผ่นที่ 82

ถ้าเราภาวนาถูกต้อง มันเป็นไปเพื่อลดละกิเลส เราจะลดละกิเลสได้ ต้องเห็นกายตามความเป็นจริง ต้องเห็นใจตามความเป็นจริง พอเห็นตามความเป็นจริงแล้ว มันจะเบื่อหน่าย คลายความยึดถือ แล้วก็หลุดพ้น หลุดพ้นแล้ว ก็จะรู้ว่าหลุดพ้นแล้ว นี่เป็นเส้นทางที่เราจะต้องฝึกกัน เพราะฉะนั้น จุดสำคัญที่สุดที่จะต้องฝึกให้ได้ ก็คือการเห็นกายเห็นใจ ตามความเป็นจริง การเห็นกายเห็นใจ ตามความเป็นจริงนั้น มีศัพท์เฉพาะ เรียกว่าวิปัสสนากรรมฐาน -- พระธรรมเทศนาหลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช วัดสวนสันติธรรม 14 กรกฎาคม 2562 ไฟล์ 620714A ซีดีแผ่นที่ 82

อย่าเชื่อง่าย อย่าพึ่งคนอื่น ธรรมะของพระพุทธเจ้าเป็นธรรมะที่ต้องพึ่งตนเอง ใช้สติใช้ปัญญา ใช้เหตุใช้ผล ไม่ใช่ใช้ความเชื่อ ใครมาบอกเราว่าทำอย่างนั้นดี ทำอย่างนี้ดี ต้องวัดด้วยตัวเอง ว่ามันดีจริงหรือไม่ดี ไม่ใช่หลับหูหลับตาเชื่อไปเรื่อยๆ ... เราชาวพุทธต้องมีเหตุมีผล ไม่ใช่เชื่องมงาย ความงมงายเป็นศัตรู พระโสดาบันละความงมงายได้ ถ้าเราอยากเป็นพระโสดาบัน ก็อย่างมงาย ค่อยๆ ลด ค่อยๆ ละไป อะไรที่ไม่สมเหตุสมผล อย่าไปเชื่อ ต้องช่วยตัวเองให้ได้ สังเกตไป -- พระธรรมเทศนาหลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช วัดสวนสันติธรรม 13 กรกฎาคม 2562 ไฟล์ 620713B ซีดีแผ่นที่ 82

แทนที่เราจะไปดูของข้างนอก ย้อนกลับเข้ามา ดูใจตัวเอง เหมือนดูละคร เราก็จะเห็นเลยว่า ความรู้สึกทุกอย่างที่ผ่านเข้ามาในใจเรา เป็นของชั่วคราว ความรู้สึกทุกอย่างที่ผ่านเข้ามาในใจเรา เป็นของที่ควบคุมไม่ได้ บังคับไม่ได้ เฝ้ารู้ เฝ้าดูไปเรื่อยๆ ต่อไปปัญญามันจะเกิด มันจะรู้ว่าทุกอย่างชั่วคราว สุขก็ชั่วคราว ทุกข์ก็ชั่วคราว ดีหรือชั่วก็ชั่วคราว พอมันเห็นความจริงอย่างนี้ ใจมันจะเป็นกลาง มันจะไม่กระเพื่อมขึ้น กระเพื่อมลง -- พระธรรมเทศนาหลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช วัดสวนสันติธรรม 13 กรกฎาคม 2562 ไฟล์ 620713A ซีดีแผ่นที่ 82

ขันธ์ 5 คือรูป เวทนา สัญญา สังขาร วิญญาณ ย่อลงมาก็คือ รูปธรรมกับนามธรรม ที่รวมกันขึ้นมาเป็นตัวเรา ตัวนี้คือตัวทุกข์ แต่พวกเราไม่เคยเห็นว่าตัวนี้เป็นตัวทุกข์ เราเห็นว่าร่างกายนี้ทุกข์บ้าง สุขบ้าง เราไม่ได้เห็นว่าร่างกายคือทุกข์ ทุกข์มาก กับทุกข์น้อย เราไม่เห็น แต่เห็นว่าร่างกายนี้เป็นทุกข์บ้าง เป็นสุขบ้าง เราไม่เห็นว่าจิตใจคือตัวทุกข์ แต่เราเห็นว่าจิตใจนี้ทุกข์บ้าง สุขบ้าง มันถึงเวียนว่ายตายเกิดไม่เลิก อวิชชายังอยู่ เรียกว่าไม่รู้ทุกข์ เมื่อภาวนาไปถึงจุดหนึ่ง จะเข้าใจ หัวโจก คือตัวจิตผู้รู้ จิตต้นกำเนิดนี้เอง -- พระธรรมเทศนาหลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช วัดสวนสันติธรรม 7 กรกฎาคม 2562 ไฟล์ 620707B ซีดีแผ่นที่ 82

ความจริงแสดงตัวอยู่ตลอดเวลา สิ่งที่เรียกว่าของจริง คือปรมัตถธรรม ปรมัตถธรรมฟังแล้วน่ากลัว จริงๆ ก็คือรูปธรรมนามธรรม คือกาย คือใจนี้เองที่เป็นของจริง ความจริงก็มีอยู่ ถ้าเราเห็นของจริงได้ ความจริงก็อยู่กับของจริง อย่างร่างกายไม่เที่ยง เป็นทุกข์ มันเป็นแค่วัตถุธาตุที่เรายืมโลกมาใช้ ถึงจุดหนึ่งก็ต้องคืนโลกไป ตรงที่เห็นว่ามันไม่เที่ยง มันเป็นทุกข์ มันไม่ใช่ตัวเราที่แท้จริง อันนี้เรียกว่าความจริง -- พระธรรมเทศนาหลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช วัดสวนสันติธรรม 7 กรกฎาคม 2562 ไฟล์ 620707A ซีดีแผ่นที่ 82

กิเลสมันซ้อนอยู่หลายชั้น ไม่ต้องดิ้นรนค้นคว้า ถึงเวลาแล้วรู้เอง มีหน้าที่เจริญสติปัฏฐานไป เวลาดูจิตได้ ดูจิต ดูจิตไม่ได้ ดูกาย ดูจิตไม่ได้ ดูกายไม่ได้ ทำสมถะ ทำอย่างนี้ไปเรื่อยๆ แล้วกำลังของเราจะแก่กล้าขึ้น สติเราละเอียดว่องไวขึ้น เราจะเห็นสภาวะที่ละเอียดขึ้น สมาธิ ความตั้งมั่นเราดีขึ้น เราจะไม่เข้าไปแทรกแซงสภาวะทั้งหลาย ปัญญา ความรู้ถูก ความเข้าใจถูก ก็จะเกิดขึ้น มันจะพัฒนาขึ้นมาเอง -- พระธรรมเทศนาหลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช วัดสวนสันติธรรม 6 กรกฎาคม 2562 ไฟล์ 620706B ซีดีแผ่นที่ 82

อาศัยศรัทธาในเบื้องต้น ไม่ได้มีอหังการ กางเขี้ยวกางเล็บเข้าไปหาครูบาอาจารย์ ท่านสอนให้ปฏิบัติ ก็ลงมือปฏิบัติ เคารพท่าน รักท่าน ท่านอยากให้เราปฏิบัติ เราขยันปฏิบัติ มีศรัทธา วิริยะก็เกิด ขยันปฏิบัติไป สติ สมาธิ ปัญญาก็ค่อยแก่กล้าขึ้น เพราะการปฏิบัตินั้นทิ้งสติไม่ได้ เมื่อไรขาดสติ เมื่อนั้นขาดความเพียร เมื่อไรมีสติ เมื่อนั้นมีความเพียร -- พระธรรมเทศนาหลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช วัดสวนสันติธรรม 6 กรกฎาคม 2562 ไฟล์ 620706A ซีดีแผ่นที่ 82

ส่วนของสมาธิมีสองอัน ส่วนของปัญญามีอันเดียว มีสติ รู้กาย รู้ใจ ตามความเป็นจริง ด้วยจิตที่ตั้งมั่นและเป็นกลาง ถ้าจิตไม่ตั้งมั่น จะเห็นความจริงไม่ได้ สิ่งที่เรียกว่าความจริง คือไตรลักษณ์ มีสติ รู้กาย รู้ใจ สติเป็นตัวรู้ ว่ามีอะไรเกิดขึ้นในกาย ในใจ และสิ่งที่ดู ไม่ใช่ดูตัวกายตัวใจ เราจะดูไตรลักษณ์ที่ซ่อนอยู่ในกายในใจ เพราะฉะนั้นต้องดูให้ถึงไตรลักษณ์ ดูความจริงของมันให้ได้ -- พระธรรมเทศนาหลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช วัดสวนสันติธรรม 30 มิถุนายน 2562 ไฟล์ 620630B ซีดีแผ่นที่ 82

ความรู้ความเห็นที่เกิดขึ้นจากการภาวนา ถ้าไม่เป็นไปเพื่อลดละกิเลส เพื่อเจริญกุศล อย่าไปเชื่อมัน ถ้าเชื่อแล้วหายนะ กิเลสที่ไม่เคยมี ก็จะมี กูเก่งเหนือมนุษย์ธรรมดาขึ้นมาแล้ว ใครพูดอะไรกูไม่เชื่อแล้ว เพราะกูเชื่อญาณทัศนะของกูเอง กิเลสมันแรงกว่าเก่า อย่าไปเชื่อมัน -- พระธรรมเทศนาหลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช วัดสวนสันติธรรม 30 มิถุนายน 2562 ไฟล์ 620630A ซีดีแผ่นที่ 82

พระพุทธเจ้าสอนธรรมะเราครอบคลุม บอกให้ละบาป อกุศลทั้งปวง อย่าทำ ทำกุศลให้ถึงพร้อม คือศีล สมาธิ ปัญญา มีศีลอย่างเดียว ไม่พอ มีสมาธิอย่างเดียว ไม่พอ มีปัญญาอย่างเดียว ก็ไม่พอ ถ้ามีปัญญาแล้วไม่มีศีลกำกับ มันจะเป็นปัญญามหาโจร ไม่มีสมาธิกำกับ ตอนไปเดินปัญญามันจะฟุ้งซ่าน ศีล สมาธิ ปัญญา เหมือนเส้าสามก้อน ก้อนหินสามก้อน ที่คนโบราณเขาไว้หุงข้าว วางสามอัน เอาออกอันเดียว ก็ล้มหมดแล้ว หม้อข้าวแตก ฉะนั้น ต้องมีครบ ศีล สมาธิ ปัญญา แล้วท่านก็ไม่ได้สอนว่าให้ทำความดีให้ถึงพร้อมอย่างเดียว ท่านเริ่มต้น ไม่ทำบาป อกุศลทั้งปวง ชั่วต้องละ ดีต้องเจริญ ฝึกไปเรื่อย จิตก็จะผ่องแผ้วไปเรื่อย ไม่อย่างนั้นมันทำไม่ได้จริงหรอก -- พระธรรมเทศนาหลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช วัดสวนสันติธรรม 29 มิถุนายน 2562 ไฟล์ 620629 ซีดีแผ่นที่ 82

เราค่อยๆ ภาวนาตามที่หลวงพ่อสอนพวกเรา เราจะรู้สึกว่า จิตห่างโลกมาเรื่อยๆ แต่ไม่ใช่ถอดจิตออกมาโลก อันนั้นไม่ใช่คำสอนของพระพุทธเจ้า เราห่างโลกออกมา เพราะจิตมีปัญญา เห็นความจริงของโลก ว่าหาสาระแก่นสารไม่ได้ จิตมันก็ถอนตัวออกมา มันถอนของมันเอง ภาวนาไป แล้วเราจะเห็น คำสอนของพระพุทธเจ้าอัศจรรย์ เคยทุกข์มาก ก็เหลือทุกข์น้อย เคยทุกข์นาน ก็เหลือทุกสั้น ถึงจุดที่ใจหลุดออกจากโลก ก็ไม่ทุกข์กับโลกอีกต่อไป ค่อยๆ ฝึกไป เราจะเห็นพัฒนาการของตัวเอง -- พระธรรมเทศนาหลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช วัดสวนสันติธรรม 23 มิถุนายน 2562 ไฟล์ 620623 ซีดีแผ่นที่ 82

ดูจิตได้ ให้ดูจิต ดูจิตไม่ได้ ถึงจะดูกาย ดูจิตก็ไม่ได้ ดูกายก็ไม่ได้ ให้ทำสมถะ หลักที่ครูบาอาจารย์สอนมา ไม่มี ที่บอกว่า ไม่ต้องทำ นั่งๆ นอนๆ แล้วก็บรรลุ เพ้อฝัน นั่งๆ นอนๆ บรรลุอะไร บรรลุโมหะ จะไปอบาย เพราะอย่างนั้น เรียนหลัก เครื่องมือในการปฏิบัติมี 2 ตัว สติ กับ สัมมาสมาธิ -- พระธรรมเทศนาหลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช วัดสวนสันติธรรม 22 มิถุนายน 2562 ไฟล์ 620622B ซีดีแผ่นที่ 82

สมัยโบราณ ก่อนพระพุทธเจ้าเราอีก พวกที่เก่งสมาธิ เขาได้อภิญญา 5 เขาได้วิชชา 2 ขาดอภิญญาอันที่ 6 คือการล้างกิเลส ขาดวิชชาอันที่ 3 คือการล้างกิเลส สมาธิระลึกชาติได้ รู้ว่าใครตายแล้วไปเกิดที่ไหน มันมีมาก่อนพระพุทธเจ้า หรือแสดงฤทธิ์ได้ ฤๅษี ชีไพร แสดงฤทธิ์ได้ มีอิทธิวิธี พวกนี้มีมาก่อนพระพุทธเจ้าอีก หูทิพย์ ตาทิพย์ มีมาก่อนพระพุทธเจ้า ฤทธิ์ที่สำคัญ คือ ฤทธิ์ที่ล้างกิเลสได้ ส่วนสมาธิจิตสงบ แล้วก็แสดงอภิญญาอย่างโน้นอย่างนี้ก็งั้นๆ ดีเหมือนกัน แต่ว่าไม่พ้นทุกข์ ไม่ได้เดินปัญญา การเจริญปัญญาสำคัญมาก -- พระธรรมเทศนาหลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช วัดสวนสันติธรรม 22 มิถุนายน 2562 ไฟล์ 620622A ซีดีแผ่นที่ 82

การปฏิบัติ มีส่วนที่ยากกับส่วนที่ง่าย ส่วนที่ยากก็คือ จะทำยังไงให้จิตตั้งมั่น เป็นผู้รู้ ผู้ตื่น ผู้เบิกบาน ยากตรงฝึกสมาธิ เพราะสมาธิมีการดัดแปลง ดัดแปลงจิตให้ถูก ไม่ใช่ดัดแปลงให้ผิด อย่างจิตไม่ดี ทำให้ดี จิตไม่สุข ทำให้สุข จิตไม่สงบ ทำให้สงบ มีการกระทำ กระทำได้หลายอย่าง บางทีก็ต้องปลุกเร้า บางทีก็ต้องข่มมัน บางทีก็ให้การเรียนรู้กับมัน ทำได้หลายอย่าง เป็นศิลปะของการปฏิบัติ -- พระธรรมเทศนาหลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช วัดสวนสันติธรรม 16 มิถุนายน 2562 ไฟล์ 620616B ซีดีแผ่นที่ 82

อ่านจิตตนเองไปเรื่อยๆ เบื้องต้นจะได้จิตตวิสุทธิ ได้ตัวผู้รู้ อ่านจิตต่อไป จะได้ปัญญา จะเห็นว่าทุกอย่างที่เกิดขึ้นกับจิต และกระทั่งตัวจิตเอง ก็เกิดดับ -- พระธรรมเทศนาหลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช วัดสวนสันติธรรม 16 มิถุนายน 2562 ไฟล์ 620616A ซีดีแผ่นที่ 82

การปฏิบัติไม่ยากอะไรหรอก ขั้นแรก หัดรู้สภาวะให้ได้ ร่างกายหายใจออก ร่างกายหายใจเข้า ร่างกายยืน เดิน นั่ง นอน ร่างกายเคลื่อนไหว ร่างกายหยุดนิ่ง มีสติตามระลึกรู้ไป รู้ไปเรื่อยๆ มีความสุข มีความทุกข์เกิดขึ้นในร่างกาย มีสติรู้ มีความสุข มีความทุกข์ มีความเฉยๆ ไม่สุขไม่ทุกข์ เกิดขึ้นในจิตใจ ก็มีสติรู้ มีกุศล อกุศลเกิดขึ้นในใจ ก็มีสติรู้ -- พระธรรมเทศนาหลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช วัดสวนสันติธรรม 15 มิถุนายน 2562 ไฟล์ 620615 ซีดีแผ่นที่ 82

จิตนี้ไม่ได้มีอิสรภาพอย่างแท้จริง มันถูกขังอยู่ในกองกิเลสนี้เอง พอเราเห็นความจริงว่าจิตมันถูกขังอยู่ มันทนไม่ได้ เรื่องอะไรเราจะต้องติดคุกตลอดไป นับภพนับชาติไม่ถ้วน ถูกมันขังอยู่อย่างนี้หรือ เราเป็นลูกพระพุทธเจ้า เราก็ต้องหาทางต่อสู้ตามเส้นทางที่ท่านสอนให้ คือศีล สมาธิ ปัญญา สะสมเข้าไปเรื่อยๆ จนสุดท้ายปัญญาแก่กล้าจริงๆ จิตทำลายอาสวกิเลส เพราะว่ามันไม่ยึดมั่นถือมั่นในรูปธรรม นามธรรมทั้งหลาย -- พระธรรมเทศนาหลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช วัดสวนสันติธรรม 9 มิถุนายน 2562 ไฟล์ 620609B ซีดีแผ่นที่ 82

เรื่องสมาธิเป็นเรื่องใหญ่มากที่เราจะต้องเรียนรู้ วันนี้จะเน้นเรื่องสมาธิ ถ้าพวกเราทำตัวนี้ได้ จิตเป็นผู้รู้ ผู้ตื่น ผู้เบิกบานขึ้นมาแล้ว เรามีสติรู้กาย มีสติรู้ใจ ด้วยจิตที่ตั้งมั่น มีสมาธิถูกต้อง ตัวปัญญา สัมมาทิฏฐิจะเกิดขึ้น ถ้าปัญญาเราแก่รอบแล้ว อริยมรรคจะเกิดขึ้น ไม่อย่างนั้นอริยมรรคไม่เกิด -- พระธรรมเทศนาหลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช วัดสวนสันติธรรม 9 มิถุนายน 2562 ไฟล์ 620609A ซีดีแผ่นที่ 82

ก่อนจะถึงขั้นการเจริญปัญญาอย่างแท้จริง มีบทเรียนที่พระพุทธเจ้าสอนไว้ 3 บทเรียน บทเรียนที่หนึ่ง ชื่ออธิศีลสิกขา เรียนว่าทำยังไงจะเกิดศีล บทเรียนที่สอง ชื่ออธิจิตตสิกขา เรียนจิตตัวเอง สิ่งที่ได้มาคือสมาธิที่ถูกต้อง เพราะฉะนั้น เราต้องเข้ามาที่จิตนี้ให้ได้ก่อน เป็นอธิจิตตสิกขา พอเข้ามาถึงจิตถึงใจได้แล้ว มันถึงบทเรียนที่สาม คืออธิปัญญาสิกขา เรียนให้เกิดปัญญา คือเรียนให้จิตเกิดความรู้ถูก ความเข้าใจถูก ว่ารูปธรรม นามธรรมทั้งหลายที่ประกอบกันขึ้นมาเป็นตัวเรา ในความเป็นจริงแล้วไม่ใช่ตัวเรา ไม่ใช่ของเรา ตัวเราไม่มี -- พระธรรมเทศนาหลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช วัดสวนสันติธรรม 8 มิถุนายน 2562 ไฟล์ 620608B ซีดีแผ่นที่ 82

การเรียนรู้ความจริงของรูปนามกายใจ เรียกว่าการทำวิปัสสนากรรมฐาน ถ้าพวกเรารู้จักศาสนาพุทธแค่ประเพณี ไหว้พระสวดมนต์ ทำบุญทำทาน เรายังได้ประโยชน์จากการตรัสรู้ของพระพุทธเจ้าไม่เต็มที่ คล้ายๆ ท่านให้มรดกมาเป็นหมื่นๆ ล้าน เราได้ไม่กี่บาทไม่กี่กีบ ฉะนั้นเราต้องพยายามมาเรียน สิ่งที่ท่านสอนให้ได้มากที่สุด -- พระธรรมเทศนาหลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช วัดสวนสันติธรรม 8 มิถุนายน 2562 ไฟล์ 620608A ซีดีแผ่นที่ 82

พวกเรายังไม่หลุดพ้น พวกเรายังติด ยังยึดถือกาย ยึดถือใจอยู่ อย่างพวกเราจะรู้สึกว่า ร่างกายนี้คือตัวเรา ร่างกายนี้เป็นของเรา จิตใจ ความรู้สึกนึกคิดทั้งหลาย ก็เป็นตัวเรา เป็นของเรา เราจะต้องมาเรียนรู้ความจริงของร่างกาย เรียนรู้ความจริงของจิตใจให้ได้ การเรียนรู้ความจริงของร่างกายของจิตใจตนเองนั้น เรียกว่าการเจริญวิปัสสนากรรมฐาน -- พระธรรมเทศนาหลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช วัดสวนสันติธรรม 7 มิถุนายน 2562 ไฟล์ 620607 ซีดีแผ่นที่ 82