ไฟล์จาก podcast หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช วัดสวนสันติธรรม

วิเวกคือการฝึกอยู่ในความสงบ มี 3 อัน มีกายวิเวก คือไม่คลุกคลี คลุกคลีเท่าที่จำเป็น ยุ่งกับคนอื่นเท่าที่จำเป็น มีจิตตวิเวก อยู่กับตัวเองให้เยอะๆ เรียนรู้ตัวเองให้มาก แล้วต่อไปจะได้ผลพลอยได้อันหนึ่ง คืออุปธิวิเวก สงบจากกิเลส ถ้าเราภาวนาเป็นเราจะรู้เลย ตัวที่ทำให้จิตใจเราไม่สงบก็คือกิเลสทั้งนั้น ไม่ใช่ตัวอื่นเลย เราหัดภาวนา จิตเราก็สงบได้จิตตวิเวก แล้วก็ได้เห็นความจริง เวลากิเลสเกิด จิตใจมันดิ้นรน ฟุ้งซ่านวุ่นวาย พอเราเห็นอย่างนี้เรื่อยๆ เห็นบ่อยๆ ไปจะรู้เลย ศัตรูของชีวิตเราไม่ใช่คนอื่น ไม่ใช่โควิด ศัตรูในชีวิตของเราจริงๆ ที่ทำให้เราไม่มีความสงบสุข ก็คือกิเลสของเราเอง -- หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช วัดสวนสันติธรรม 9 มกราคม 2564 ไฟล์ 640109 ซีดีแผ่นที่ 88

เราไม่ต้องรอให้หมดไปก่อนปีหนึ่งๆ แล้วค่อยเห็นว่าชีวิตเหมือนความฝัน มาเฝ้ารู้ลงที่กายที่ใจในปัจจุบันนี้ จนเห็นว่าปัจจุบันนี้ก็เหมือนฝันอยู่ ร่างกายนี้ไม่ใช่ตัวเราของเรา เวทนาคือความสุขทุกข์ในกาย หรือความสุข ความทุกข์ ความเฉยๆ ในใจ ก็ว่างเปล่า ไม่ใช่ตัวเราของเรา จิตที่เป็นกุศล จิตที่เป็นอกุศลก็ว่างเปล่า ไม่ใช่ตัวเราของเรา ฝึกรู้ฝึกดูซ้ำแล้วซ้ำอีกลงไป แต่ไม่ใช่คิดเอา รู้สึกเอา คอยรู้สึกอย่างนี้ซ้ำแล้วซ้ำอีก จิตมันก็จะค่อยๆ ฉลาดขึ้นๆ สิ่งที่เรียกว่าความฉลาดของเรา ก็คือตัวสัมมาทิฏฐินั่นเอง ความรู้ถูก ความเข้าใจถูก ปฏิบัติแทบเป็นแทบตาย ไม่ได้อะไรมา-ไม่เสียอะไรไป สิ่งที่ได้มามีอย่างเดียวคือ สัมมาทิฏฐิ สิ่งที่เสียไปมีอย่างเดียวคือ มิจฉาทิฏฐิ แค่นั้นล่ะที่ฝึกกันแทบตาย นอกนั้นไม่มีอะไรหรอก หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช วัดสวนสันติธรรม 1 มกราคม 2564 ไฟล์ 640101 ซีดีแผ่นที่ 88

ช่วงที่เราต้องเก็บเนื้อเก็บตัว คนไม่มีปัญญาก็จะรู้สึกเป็นช่วงเวลาแห่งความทุกข์ทรมาน คนมีปัญญาจะรู้ว่ามันเป็นเวลาที่มีคุณค่า มีประโยชน์มาก เพราะเรามีเวลาที่เรียนรู้ตัวเองได้มาก ตอนนี้ยังไม่รู้สึกไม่เป็นไร แต่พอผ่านเหตุการณ์ไปแล้ว ลองย้อนกลับมาดู จะพบว่ามันคุ้มค่าที่สุดเลย ความยากลำบากที่มีเล็กๆ น้อยๆ ถ้าภาวนาเป็นไม่เห็นมีปัญหาอะไรเลย อะไรๆ มันก็ดูดีไปหมด ถ้าภาวนาได้ อย่างเราไม่เป็นโรคเราก็รู้สึกดี ถ้าเป็นโรคเราก็รู้สึกดี เออ ยังไม่ตาย ถ้าจะตายเราก็รู้สึกดี เออพ้นทุกข์ พ้นร้อนอย่างนี้สักที เดี๋ยวเราไปเกิดที่ดีกว่านี้อีก เพราะเราภาวนามาเยอะ จะไม่รู้สึกขาดทุนหรอกชีวิต คนที่รู้สึกว่าชีวิตนี้ขาดทุน ก็คือคนไม่ได้มีศีลมีธรรมพอ ฉะนั้นตั้งอกตั้งใจ รักษาศีลเอาไว้ หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช วัดสวนสันติธรรม 31 ธันวาคม 2563 ไฟล์ 631231 ซีดีแผ่นที่ 88

สิ่งที่โลกมีก็คือความทุกข์ อย่างอื่นไม่มี ท่านถึงบอกว่า นอกจากความทุกข์แล้ว ไม่มีสิ่งใดเกิดขึ้น ตั้งอยู่ ดับไป มีแต่ความทุกข์เกิดขึ้น ตั้งอยู่ แล้วก็ดับไป นี่เรื่องของโลก เราไม่ได้เกลียดโลก แต่เรามาเรียนรู้โลก โลกไม่ได้มีความสุข น่าสนุก น่าเพลิดเพลินอย่างที่คนหลงเขารู้สึกกัน อยู่กับมันแล้วเรียนรู้ความจริงของมันไป ถ้าเห็นความจริงของโลก ว่าหาสาระแก่นสารอะไรไม่ได้ ยิ่งไปหลงวุ่นวายกับมัน ใจเราก็ยิ่งปนเปื้อน สกปรก ไม่มีความสุข ถ้าเข้าใจโลก ก็อยู่กับมันแบบไม่ติดโลก เหมือนดอกบัวเกิดในน้ำแต่ไม่เปียกน้ำ ค่อยฝึกไปเรื่อยๆ เรียนรู้โลกมีอะไรบ้าง ทั้งรูปธรรม ทั้งนามธรรมเขาเรียกว่าโลก โลกไม่ได้มีอย่างอื่น มีแต่รูปธรรมกับนามธรรม ดูลงไปเรื่อยๆ มีสติ มีใจตั้งมั่น ก็เรียนรู้โลกอย่างที่โลกมันเป็น ก็จะเห็นทุกสิ่งทุกอย่างมันเกิด แล้วมันก็ดับไป หมดไป สิ้นไป กระทั่งของที่เรารักเราหวงแหนที่สุด คือชีวิตร่างกายเรา มันก็หมดไปสิ้นไปเรื่อยๆ -- หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช วัดสวนสันติธรรม 27 ธันวาคม 2563 ไฟล์ 631227 ซีดีแผ่นที่ 88

สมาธิจำเป็นสำหรับการปฏิบัติ จำเป็นทั้ง 2 ชนิด สมาธิชนิดสงบก็จำเป็น สมาธิชนิดจิตตั้งมั่นก็จำเป็น สมาธิชนิดจิตตั้งมั่นจะฝึกยากนิดหนึ่ง คนในโลกไม่ค่อยรู้จักหรอก แต่มีมาก่อนที่พระพุทธเจ้าตรัสรู้ คือพระโพธิสัตว์เจ้าชายสิทธัตถะ ท่านฝึกจิตตั้งมั่นได้ตั้งแต่ตอนเด็กๆ ตอนโตขึ้นมาภาวนาแล้วออกบวชแล้ว ช่วงสุดท้ายจิตท่านก็ตั้งมั่นขึ้นมา ท่านถึงเจริญปัญญาได้ จิตไม่ตั้งมั่น จิตไม่มีสมาธิเจริญปัญญาไม่ได้ ในตอนที่เราเจริญปัญญา เจริญไปเรื่อยๆ มันเหมือนจิตใช้พลังงานไป จิตจะเริ่มฟุ้งซ่าน ดูจิตก็ไม่ได้ ดูกายก็ไม่ได้ คือไม่สามารถเจริญวิปัสสนาได้แล้ว ก็เหมาเรียกว่าจิตฟุ้งซ่าน มันเจริญวิปัสสนาไม่ได้แล้ว จิตไม่มีเรี่ยวมีแรงไหลๆ ไปเคลิ้มๆ ไป อันนี้เราต้องทำสมาธิชนิดจิตสงบ... จิตมันฟุ้งซ่านมันจะหมดแรง เราก็ต้องชาร์จพลังของมัน -- หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช วัดสวนสันติธรรม 26 ธันวาคม 2563 ไฟล์ 631226 ซีดีแผ่นที่ 88

อย่าตามใจกิเลสมาก ตามใจกิเลสมาก แล้วบอก แหม ฟังธรรมะหลวงพ่อมา 10 ปี ทำไมยังไม่ได้มรรคผล ทำไมหลวงพ่อบอกว่าง่าย หลวงพ่อรู้สึกว่ามันง่ายเพราะหลวงพ่อสู้ ฝึกตัวเองสารพัดจะฝึก… เรื่องหลงโลกอะไรนี่ ไม่ทำ เราอยากให้ได้ผลในการภาวนาดีๆ เร็วๆ อย่างที่หลวงพ่อทำ เราก็ทำอย่างหลวงพ่อ อย่าตามใจกิเลส แต่ไม่ใช่ฝืนจนเป็นอัตตกิลมถานุโยค พอได้ยินอย่างนี้ วันนี้จะไม่นอน ไม่นอนเดี๋ยวรุ่งเช้าขับรถไปเสยคนอื่นเขา อย่างนั้นก็เกินไป ก็ดูตามสถานะเราเท่าที่เป็นได้… ต้องต่อสู้ สังเกตใจตัวเองไปเรื่อยๆ ถ้าเมื่อไหร่มันอ่อนแอแพ้กิเลส คอยรู้ทันมัน หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช วัดสวนสันติธรรม 20 ธันวาคม 2563 ไฟล์ 631220 ซีดีแผ่นที่ 88

สมาธิที่เราใช้เดินปัญญาจริงๆ เป็นสัมมาสมาธิประกอบด้วยสติ แยกออกเป็นสองกลุ่มย่อย อันที่หนึ่ง จิตเป็นหนึ่ง-อารมณ์เป็นหนึ่ง มีสติระลึกรู้อยู่ที่ตัวอารมณ์ อารมณ์เป็นพระเอก แต่ว่ามีสติ ไม่หลงอยู่กับอารมณ์ มีจิตที่เป็นหนึ่ง มีอารมณ์ที่เป็นหนึ่ง สมาธิอย่างนี้เอาไว้พักผ่อน ... สมาธิที่ดีอีกชนิดหนึ่ง จิตเป็นหนึ่ง มีอารมณ์เป็นแสนเป็นล้าน จิตเป็นหนึ่ง คือจิตเป็นคนดู แล้วเห็นอารมณ์นั้นเคลื่อนไหวเปลี่ยนแปลงไป ตัวที่เป็นพระเอก คือตัวจิตไม่ใช่ตัวอารมณ์ จิตตั้งมั่นเป็นแค่ผู้รู้ผู้ดู เห็นอารมณ์ทั้งหลายผ่านมาผ่านไป ตรงนี้เอาไว้ทำวิปัสสนา ฉะนั้นเราต้องเรียน หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช วัดสวนสันติธรรม 19 ธันวาคม 2563 ไฟล์ 631219 ซีดีแผ่นที่ 88 ถ้าเราไม่ได้ฝึกสมาธิให้ดี เราไม่มีสมาธิที่ถูกต้อง เราไปเจริญวิปัสสนาทำไม่ได้จริงหรอก

เรียนทีละจุดย่อยๆ เรียนจิตทีละอย่างๆ เห็นมันเกิดดับๆ แต่ตอนที่มันเข้าใจนี่มันเข้าใจภาพรวม ฉะนั้นเวลาเรียนปฏิบัติกรรมฐานนี่ ท่านถึงบอกดูกายในกาย คือดูกายบางอย่างแล้วก็เข้าใจกายทั้งหมด ดูเวทนาบางอย่างเข้าใจเวทนาทั้งหมด ดูจิตบางอย่างเข้าใจจิตทั้งหมด ฉะนั้นเราเรียนบางส่วนเท่านั้น แล้วจะเข้าใจทั้งหมด หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช วัดสวนสันติธรรม 13 ธันวาคม 2563 ไฟล์ 631213 ซีดีแผ่นที่ 88

เราประมาทไม่ได้ ต้องเตรียมตัวให้พร้อม ฝึกตัวเองให้ชำนิชำนาญ หัดแยกธาตุแยกขันธ์ไป ร่างกายอยู่ส่วนร่างกาย ความเจ็บป่วยอยู่ส่วนความเจ็บป่วย ความรู้สึกในจิตใจ อยู่ส่วนของความรู้สึกในจิตใจ อย่างความเจ็บป่วยอยู่ในร่างกาย ใจเรากังวล ใจเรากลุ้ม ตัวกลุ้มตัวกังวลมันไม่ใช่ร่างกาย ไม่ใช่ความเจ็บป่วย แล้วก็ไม่ใช่จิต จิตเป็นคนรู้ว่ามันกลุ้ม ฝึกแยกให้ชำนิชำนาญ ทำตัวนี้ได้จะดีมากๆ เลย โอกาสที่เราจะรอดอบายชาตินี้ก็มี แต่รอดได้ชาติเดียว ชาติหน้าอาจจะลืมกรรมฐาน ฉะนั้นต้องฝึกจนกระทั่งจิตเราเคยชินกับกรรมฐาน ฝึกทุกวันๆ เกิดชาตินี้เราไม่บรรลุมรรคผล ชาติต่อไปกรรมฐานเดิมที่เคยฝึกมันจะกลับมาง่ายๆ -- หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช วัดสวนสันติธรรม 12 ธันวาคม 2563 ไฟล์ 631212 ซีดีแผ่นที่ 88

ยังไงก็รักษาชีวิตไว้ก่อน จะได้ภาวนา ยังภาวนาไม่ค่อยได้ อย่าเพิ่งป่วย มีสติเป็นเครื่องป้องกันตัวเองไว้ เวลาคุยขาดสติ มันจะไปดึงแมสก์ออกจากจมูก คุยโดยไม่จำเป็น หายใจแล้วรู้สึกไป พุทโธไป เรายังได้ประโยชน์ เที่ยวเล่นคุยเล่น ไม่ได้อะไรขึ้นมา ฟุ้งซ่าน จิตมันเป็นอนัตตาก็จริงนะ แต่จิตมันเป็นธรรมชาติที่ไหลไปตามความเคยชิน เคยชินจะหลง มันก็หลงบ่อย เคยชินที่จะช่างพูด มันก็พูดไปเรื่อยๆ ไม่รู้จักควบคุม พยายามมีสติ จะยืน เดิน นั่ง นอน กิน ดื่ม ทำ พูด มีสติไว้ หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช วัดสวนสันติธรรม 10 ธันวาคม 2563 ไฟล์ 631210 ซีดีแผ่นที่ 88

ชาตินี้เจอพระพุทธศาสนาแล้วก็ตั้งใจภาวนา อย่าเห็นแต่ความสนุกเพลิดเพลินไปวันหนึ่งๆ ชีวิตคนไม่ได้ยืนยาวเท่าไร สนุกสนานพักเดียวก็แก่แล้ว ถ้าเรารอแก่ๆ แล้วจะภาวนาๆ ยาก ทำตั้งแต่ยังเด็กๆ นี้ดี ส่วนใหญ่แต่ก่อนถ้าเข้าวัดก็แก่ๆ ทั้งนั้นถึงจะเข้า หลวงพ่อภาวนามาเรื่อยๆ เห็นพวกเราส่วนใหญ่เกิดหลังหลวงพ่อ อยากให้พวกเราภาวนาอย่างที่หลวงพ่อทำบ้าง ชีวิตมันมีความร่มเย็นเป็นสุขนะ มีความสุข มีความสบาย ร่างกายมันแก่ ใจก็ไม่ได้เดือดร้อน ร่างกายเจ็บไข้ ใจก็ไม่เดือดร้อน แล้วถ้าจะต้องตายก็ไม่เดือดร้อน เรารู้สึกเราใช้ชีวิตคุ้มค่าที่สุดแล้ว ได้รู้จักตัวเอง ส่วนใหญ่ไม่ค่อยรู้จักตัวเอง หลงๆ ไป เรียนรู้เข้ามาให้ถึงจิตถึงใจ ถึงจะรู้จักตัวเอง หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช วัดสวนสันติธรรม 7 ธันวาคม 2563 ไฟล์ 631207 ซีดีแผ่นที่ 88