ไฟล์จาก podcast หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช วัดสวนสันติธรรม

ลีลาของการไหลนี่เยอะแยะมากเลย แต่มัน 2 กลุ่มใหญ่ๆ อันหนึ่งไหลไปจมแช่อยู่ในอารมณ์กรรมฐาน อันนี้คือการเพ่ง อีกอันหนึ่งไหลไปอยู่ในโลกของความคิด อันนี้คือการเผลอ สมาธิที่ถูกต้อง ไม่เผลอ ไม่เพ่ง รู้ทันจิตตนเองอยู่ ทุกวันต้องทำให้ชินิชำนาญ พอจิตเคลื่อนไปอยู่กับกรรมฐาน รู้ จิตเคลื่อนไปอยู่ในความคิด รู้ ทุกวันต้องฝึกต้องซ้อม ไม่ฝึกไม่ซ้อม ออกมาอยู่กับชีวิตจริง จะมาบอกว่าเจริญสติในชีวิตประจำวัน ทำไม่ได้จริง หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช วัดสวนสันติธรรม 11 มกราคม 2563 ไฟล์ 630111A ซีดีแผ่นที่ 85

ถ้าพวกเราขยันดูอย่างที่หลวงพ่อขยัน มันก็ได้ผลเหมือนกัน พวกเราไม่ได้โง่กว่าหลวงพ่อ หลวงพ่อไม่ใช่คนเก่งอะไร แต่ว่าอึด ทนเอา ซ้ำแล้วซ้ำอีก เรียนแล้วเรียนอีกอยู่อย่างนั้น สู้ไม่ถอย... ไม่ยอมเลิกปฏิบัติ แค่นั้น บางทีก็ขี้เกียจ ขี้เกียจก็ดูขี้เกียจ บางทีก็สงสัย ยังไงดีนะๆ สงสัย ดูสงสัย ฉะนั้น ใช้หลักไว้ว่าดูปัจจุบัน รู้ปัจจุบันไป ไม่พลาดหรอก หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช วัดสวนสันติธรรม 5 มกราคม 2563 ไฟล์ 630105B ซีดีแผ่นที่ 85

การดูจิตดูใจไม่ใช่เรื่องลึกลับอะไร ทำไมเรารู้จักว่าอยาก ก็แสดงว่าเราดูเป็น เรารู้จักสภาวะของความอยาก โกรธเป็นไหม? โกรธก็เป็น โกรธก็รู้จัก แสดงว่ารู้จักสภาวะของความโกรธ การดูจิตดูใจก็คือ ตอนนี้มันมีสภาวะอะไรเกิดขึ้นกับจิตใจของเรา ก็แค่นั้น หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช วัดสวนสันติธรรม 5 มกราคม 2563 ไฟล์ 630105A ซีดีแผ่นที่ 85

คำว่าแก้ ไม่มีในวิปัสสนากรรมฐาน คำว่าแก้ อยู่ในสมถกรรมฐาน จิตไม่ดี ทำให้ดี จิตไม่สุข ทำให้สุข จิตไม่สงบ ทำให้สงบ วิปัสสนา จิตไม่ดี รู้ว่าไม่ดี จิตไม่สุข รู้ว่าไม่สุข จิตไม่สงบ รู้ว่าไม่สงบ ไม่เหมือนกัน ไปทำเอา -- หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช วัดสวนสันติธรรม 4 มกราคม 2563 ไฟล์ 630104B ซีดีแผ่นที่ 85

ถ้าไม่แพ้กิเลส ไม่มาเกิดหรอก แต่เราก็คงไม่ต้องแพ้ตลอดกาล เคยแพ้กิเลสมาแล้ว ต่อไปก็เอาชนะมันบ้าง เพราะฉะนั้น สำรวจตัวเอง บาปอกุศลทั้งหลาย ก็ต้องละเสีย กุศลทั้งหลาย ศีล สมาธิ ปัญญา อันไหนยังย่อหย่อนก็เพิ่มขึ้นมา พัฒนาขึ้นมา ท่านถึงบอกว่าให้ละบาปอกุศลทั้งปวง ทำกุศลให้ถึงพร้อม ทำจิตให้ขาวรอบ สว่างไสว ก็ต้องฝึกจิตฝึกใจไป ก่อนจะมาถึงขั้นที่จิตใจขาวรอบ สว่างไสว ปลอดจากกิเลส ก็ต้องละกิเลส เจริญกุศลให้มากๆ หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช วัดสวนสันติธรรม 4 มกราคม 2563 ไฟล์ 630104A ซีดีแผ่นที่ 85

ถ้าจิตมันอยากคิด ดิ้นรนจะคิด อย่าไปฝืนมัน ฝืนไม่ได้ก็พามันคิดเลย คิดแล้วลงไตรลักษณ์ให้ได้ก็แล้วกัน ... เวลาเรารู้จักคิด บางทีใจมันวาง รู้จักการคิด ก็เป็นศิลปะชนิดหนึ่ง การคิดพิจารณาสิ่งทั้งหลายลงไป ให้เห็นอันไหนมีสาระ อันไหนไม่มีสาระ หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช วัดสวนสันติธรรม 2 มกราคม 2563 ไฟล์ 630102 ซีดีแผ่นที่ 85

เราค่อยๆ สังเกตไป การปฏิบัติแนวไหนที่สามารถลดละกิเลสได้ กิเลสที่มีอยู่ก็ดับสูญไป กิเลสใหม่ไม่เกิด กุศลที่ไม่มีก็เกิดมีขึ้นมา กุศลที่มีแล้วเจริญขึ้นมา เราวัดด้วยตัวของเราเอง ถ้าเราปฏิบัติตามแล้วลดละกิเลสได้ ก็โอเค ถ้าปฏิบัติแล้วลดละกิเลสไม่ได้ มันก็ไม่ใช่ หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช วัดสวนสันติธรรม 1 มกราคม 2563 ไฟล์ 630101 ซีดีแผ่นที่ 85

เราก็ต้องหัดประเมินตัวเอง ว่าเราดีขึ้นไหม อกุศลลดลงไหม กุศลเจริญขึ้นหรือเปล่า อย่างนี้ถึงจะคุ้มค่ากับวันสิ้นปี พอประเมินผลแล้ว เราก็ตั้งใจตั้งความปรารถนา ปีต่อไปเราจะทำอะไร เหมือนอย่างเราจะทำธุรกิจ หรือหน่วยราชการ แต่ละปีก็ต้องวางแผนล่วงหน้า ว่าเราจะมุ่งไปทางไหน ทิศทางที่เราจะไป การปฏิบัตินี่เราก็ต้องมีทิศทาง ไม่ใช่ปฏิบัติตามยถากรรมไปเรื่อยๆ แล้วแต่เวรแต่กรรม อย่างนี้เราอ่อนแอเกินไป หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช วัดสวนสันติธรรม 31 ธันวาคม 2562 ไฟล์ 621231 ซีดีแผ่นที่ 85

ค่อยๆ เรียน ค่อยๆ ดูของจริงไปเรื่อยๆ ก็เกิดความรู้ถูกความเข้าใจถูก ที่เราปฏิบัติแทบเป็นแทบตาย ก็เพื่อให้รู้ถูกเข้าใจถูก เพื่อให้ได้สัมมาทิฏฐิเท่านั้นเอง ถ้าใครเขาถามเราว่าอะไรคือพระพุทธศาสนา ตอบเขาให้ได้ว่า สัมมาทิฏฐิคือตัวจริงของพระพุทธศาสนา เราเรียนเพื่อให้เกิดสัมมาทิฏฐิ พอเรามีสัมมาทิฏฐิแล้ว เราก็รู้ว่าเราควรจะปฏิบัติยังไงกับกายกับใจ รู้เต็มที่แล้ว ก็วาง มันปล่อยเอง-วางเอง ก็พ้นทุกข์ หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช วัดสวนสันติธรรม 29 ธันวาคม 2562 ไฟล์ 621229B ซีดีแผ่นที่ 85

ใจความสำคัญ คือการเจริญสติ การขยับไม้ขยับมือ หรือไปดูท้องพองยุบ หรือไปท่องพุทโธ หรือไปทำอานาปานสติ ถ้าทำไม่ถูก มันก็เป็นสมถะไปหมด แต่ถ้าทะลุเข้ามาจนถึงการเจริญสติ มันถึงจะได้สาระแก่นสารของการปฏิบัติ เข้าใกล้มรรคผลนิพพานมากขึ้นๆ การเจริญสติเป็นเรื่องใหญ่ รูปแบบเป็นเรื่องรอง ทำไปตามความถนัด กรรมฐานอะไรก็เหมือนกันหมด ถ้าทำถูกก็ใช้ได้ ถ้าทำผิดก็ใช้ไม่ได้ ไม่ใช่ว่าอันใดอันหนึ่งดี อันอื่นไม่ดี หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช วัดสวนสันติธรรม 29 ธันวาคม 2562 ไฟล์ 621229A ซีดีแผ่นที่ 85

ทำบุญทำทาน ทำด้วยสติปัญญา อย่าเจือกิเลส บุญของเราจะได้สมบูรณ์ บุญที่สมบูรณ์ เป็นบุญที่ลดละกิเลส มันทำให้เราใกล้พระนิพพานเข้าไปเรื่อยๆ ทำบุญแล้วก็ขอโน่นขอนี่ ก็เวียนอยู่ในโลก ไม่นิพพาน หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช วัดสวนสันติธรรม 28 ธันวาคม 2562 ไฟล์ 621228B ซีดีแผ่นที่ 85

เรามีตา หู จมูก ลิ้น กาย ใจ สมบูรณ์ นี่ต้นทุนที่ดีของเรา เราเอาตา หู จมูก ลิ้น กาย ใจ มาฝึกกรรมฐาน มีตาก็ดู หูฟัง จมูกได้กลิ่น ลิ้นกระทบรส กายกระทบสัมผัส ใจกระทบความคิด อะไรเกิดขึ้นในจิตใจ รู้ไป ในเวลาไม่นาน ต้นทุน มีตา หู จมูก ลิ้น กาย ใจ ที่ดี ขยันภาวนา ภาวนาถูก แล้วก็ขยันทำ มรรคผลจะหนีไปไหน ทุกอย่างมีเหตุถูกต้องแล้ว ผลมันก็เกิดเอง ทำเหตุ คือ ศีล สมาธิ ปัญญาสมบูรณ์ขึ้นมา อริยมรรค-อริยผลก็เกิด ต้องเกิด หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช วัดสวนสันติธรรม 28 ธันวาคม 2562 ไฟล์ 621228A ซีดีแผ่นที่ 85

ภาวนาไม่ใช่เพื่อจะเอา แต่ภาวนาเพื่อจะลดละความอยากในใจเรา ภาวนาแล้วก็ยิ่งอยากพ้นทุกข์ อยากดี อยากสุข อยากสงบ อยากได้มรรคผล นิพพาน ก็ยิ่งทุกข์หนักกว่าเก่าอีก ภาวนาไปเถอะ จิตเป็นกุศลก็ได้ จิตเป็นอกุศลก็ได้ ทั้งกุศล ทั้งอกุศลสอนธรรมะเราเท่าๆ กัน คือสอนว่าทุกอย่างเกิดแล้วดับ ในที่สุดใจเราจะเป็นกลาง หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช วัดสวนสันติธรรม 25 ธันวาคม 2562 ไฟล์ 621225 ซีดีแผ่นที่ 85

แก่นแท้ในคำสอนของพระพุทธเจ้า ท่านจะสอนเรื่องความทุกข์ สอนเรื่องเหตุของความทุกข์ สอนเรื่องความดับทุกข์ แล้วก็สอนวิธีปฏิบัติเพื่อความดับทุกข์ ถ้าหากพระพุทธเจ้าสอนแค่ว่า ชีวิตนี้เป็นทุกข์ แต่ไม่มีทางออกให้ อันนั้นยังเรียกว่าต่ำต้อยด้อยค่ามาก แต่พระพุทธเจ้าสามารถชี้ทางออกจากทุกข์ให้เราได้ด้วย แล้วคนธรรมดาๆ อย่างพวกเราทำได้ ไม่ได้ต้องเป็นยอดมนุษย์ซุปเปอร์แมนอะไร คนปกตินี่แหละ สามารถช่วยตัวเองออกจากกองทุกข์ได้ หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช วัดสวนสันติธรรม 22 ธันวาคม 2562 ไฟล์ 621222 ซีดีแผ่นที่ 85

พยายามรักษาศีลให้ดีที่สุด ทุกวันแบ่งเวลาไว้ปฏิบัติในรูปแบบ จะเป็นจะตาย ต้องทำ ให้มันเด็ดเดี่ยวลงไป สมมุติว่าเราเคยนั่งสมาธิ เดินจงกรม ป่วยหนักนั่งไม่ไหว นอนอยู่ นอนอยู่ก็นอนปฏิบัติ ต้องสู้ตายอย่างนั้นเลย ให้มันเด็ดเดี่ยวลงไป จะมีครอบครัว ก็ทำหน้าที่ของเราไป เลี้ยงลูกเลี้ยงเมียไป ก็ทำหน้าที่ไป ก็รู้ว่านี่เป็นหน้าที่ของโลก ส่วนหน้าที่ของธรรม เป็นหน้าที่ที่จะพัฒนาจิตตนเอง มันไม่ได้เบียดเบียนเวลาทำมาหากินหรอก อดทน แล้วทำไป -- หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช วัดสวนสันติธรรม 21 ธันวาคม 2562 ไฟล์ 621221B ซีดีแผ่นที่ 85

สติเป็นเครื่องมือสำคัญ ถ้าขาดสติตัวเดียว ศีลก็ไม่มี สมาธิก็ไม่มี ปัญญาก็ไม่มี เมื่อศีล สมาธิ ปัญญาไม่มี วิมุตติ คือมรรคผล ก็ไม่เกิด หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช วัดสวนสันติธรรม 21 ธันวาคม 2562 ไฟล์ 621221A ซีดีแผ่นที่ 85

ปัญหาที่ทำให้คนเราภาวนาไม่สำเร็จ คือจิตมันไม่ตั้งมั่น มันไม่ถึงฐานจริงๆ ไม่ได้จิตตัวเอง หลวงปู่มั่นถึงขนาดสอน ได้จิตคือได้ธรรม ไม่ได้จิตก็ไม่ได้ธรรม ฉะนั้น สมาธิที่เราฝึกไว้ตั้งแต่เด็ก หายใจเข้าพุท ออกโธ มันทำให้ใจเรามีพลัง เสร็จแล้วเราน้อมนำมาให้เกิดปัญญา ด้วยการดูความเปลี่ยนแปลงของจิตใจ หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช วัดสวนสันติธรรม 19 ธันวาคม 2562 ไฟล์ 621219 ซีดีแผ่นที่ 85

ถ้าเราเจ็บป่วย ไม่มีคนดูแล หมดเรี่ยวหมดแรง ไม่มีแรงกระทั่งจะไปหาข้าวกิน จะไปเปิดตู้เย็นก็ไม่ไหว นอนอยู่คนเดียวที่พื้น ลุกไม่ได้แล้ว ทำยังไง ร่างกายก็ทิ้งมันไป ร่างกายเป็นของทรุดโทรมแล้ว ทิ้งมันไป รักษาเอาไว้ดวงเดียว อยู่กับพุทโธๆ ไปจนวาระสุดท้ายของชีวิตก็ยังดี หรือถ้าใจแข็งพอ เดินปัญญา เห็นเลย ร่างกายนี้เต็มไปด้วยความทุกข์ มันเป็นบ้านที่เราอยู่อาศัยมาชั่วคราว แต่ว่าอยู่มาหลายปีแล้ว ทรุดโทรมพังแล้ว ถึงเวลาที่เราต้องทิ้งบ้านหลังนี้แล้ว ดูไป ไม่มีอะไรที่เป็นที่พึ่งที่อาศัยของเราได้ หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช วัดสวนสันติธรรม 15 ธันวาคม 2562 ไฟล์ 621215B ซีดีแผ่นที่ 85

สภาวะทั้งหลายเราก็รู้จักอยู่แล้ว นามธรรมทั้งหลายที่หลวงพ่อยกตัวอย่างมาให้ฟัง น้อยใจ เสียใจ รู้จักทั้งนั้น แต่ปัญหาก็คือ เราละเลยที่จะรู้ อย่างร่างกายนี้ เราจะรู้สึกก็รู้สึกได้ แต่เราละเลยที่จะรู้ จิตใจในส่วนของนามธรรม เราจะรู้สึก เราก็รู้สึกได้ทุกตัว แต่เราละเลยที่จะรู้ ปัญหาอยู่ที่ละเลย ไม่สนใจจะรู้ หลวงปู่ดูลย์บอกว่า การปฏิบัตินั้นไม่ยาก ยากเฉพาะผู้ไม่ปฏิบัติ ผู้ไม่ปฏิบัติ ก็คือมันละเลย ไม่สนใจ มัวแต่สนใจเรื่องอื่น หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช วัดสวนสันติธรรม 15 ธันวาคม 2562 ไฟล์ 621215A ซีดีแผ่นที่ 85

กรรมฐานใดที่ทำแล้วสติดี ก็เอาอันนั้น สมาธิถูกต้อง สติดี สมาธิถูกต้อง เอาอันนั้น กรรมฐานอะไรทำแล้วสงบ มีแต่ความสุขอะไร เผลอๆ เพลินๆ ไม่เอา ใช้ไม่ได้ หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช วัดสวนสันติธรรม 14 ธันวาคม 2562 ไฟล์ 621214B ซีดีแผ่นที่ 85

ถ้าจิตถูกเสียอย่างเดียว การเจริญปัญญาจะสั้นนิดเดียวเลย ใช้เวลาไม่มาก เพราะฉะนั้น เรามาฝึกจิตตัวเองให้ถูกต้องเสียก่อน ไม่เผลอกับไม่เพ่ง วิธีฝึกทำยังไง พัฒนาเครื่องมือสำคัญขึ้นมา คือสติ สตินี้จะเป็นตัวทำหน้าที่อารักขา คือเป็นเครื่องมือคุ้มครองรักษาจิต หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช วัดสวนสันติธรรม 14 ธันวาคม 2562 ไฟล์ 621214A ซีดีแผ่นที่ 85

คำสอนของพระพุทธเจ้าจะเป็นเรื่องเหตุกับผล เหตุกับผลมี 2 ระดับ ระดับที่อยู่กับโลก อย่างพวกเราเป็นชาวโลก เราก็ต้องรู้ว่าเราควรจะดำรงชีวิตยังไง เลือกคบคนแบบไหน เราก็จะเป็นคนแบบนั้น ในส่วนของโลกุตรธรรม ธรรมะชั้นสูงก็มีเหตุกับผล ถ้าเรามีเหตุ คือ ตัณหา เราจะมีผล คือ ความทุกข์ ถ้าเรามีศีล มีสมาธิ มีปัญญา เรียนรู้ความจริงของตัวเองได้ ไม่ยึดถือกาย ไม่ยึดถือใจ เราจะพ้นจากทุกข์ หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช วัดสวนสันติธรรม 10 ธันวาคม 2562 ไฟล์ 621210 ซีดีแผ่นที่ 85

การเดินจงกรม หมายถึงทุกก้าวที่เดิน เดินด้วยความมีสติ เดินจงกรมไม่ใช่เดินกลับไปกลับมา ถ้าเดินกลับไปกลับมาแล้วไม่มีสติ เรียกว่าเดินเรื่อยเปื่อย เดินทรมานตัวเอง อย่างชอบปิ้งอยู่ มีสติ เรียกเดินจงกรม หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช วัดสวนสันติธรรม 8 ธันวาคม 2562 ไฟล์ 621208B ซีดีแผ่นที่ 85

เวลาที่ภาวนา จนจิตมีปัญญาเข้าถึงความเป็นกลางต่อความปรุงแต่งทั้งปวงแล้ว มีทางแยก อันหนึ่งคือเสื่อม เสื่อมก็เริ่มต้นภาวนาไปอีก เจริญแล้วก็เสื่อม เจริญแล้วเสื่อมไป มันไม่ใช่เสียหาย เจริญแล้วเสื่อมมันคือการสะสมแต้ม สติ สมาธิ ปัญญา จะค่อยๆ แหลมคมขึ้นเรื่อยๆ หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช วัดสวนสันติธรรม 8 ธันวาคม 2562 ไฟล์ 621208A ซีดีแผ่นที่ 85

ถ้าอยากให้ของขวัญกับหลวงพ่อ ของขวัญที่ดีที่สุดคือภาวนา ภาวนาให้หลวงพ่อ รองลงไป อย่างจะทำทานทำอะไร อยากจะช่วยสงเคราะห์โรงพยาบาลไหนก็ตามสะดวก ไม่ต้องเอาเงินมาให้หลวงพ่อ ไปทำกันเอง หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช วัดสวนสันติธรรม 7 ธันวาคม 2562 ไฟล์ 621207B ซีดีแผ่นที่ 85