ไฟล์จาก podcast หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช วัดสวนสันติธรรม

"ดูจิตใจจะเห็นความไม่เที่ยงง่าย เพราะจิตใจเปลี่ยนอย่างรวดเร็ว ร่างกายเปลี่ยนช้ากว่าจิต เพราะฉะนั้นจะไปดูอนิจจังที่กาย ใช้เวลานาน แต่ดูอนิจจังที่จิต เปลี่ยนตลอดเวลา อย่างประเดี๋ยวก็หัวเราะ เดี๋ยวก็เฉยๆ สังเกตไหม จิตมันเปลี่ยนตลอดเวลา มีตา หู จมูก ลิ้น กาย ใจ กระทบอารมณ์ทีไร จิตเปลี่ยนทุกที ค่อยๆ ดูไป มีเรื่องกระทบอารมณ์ตลอดเวลา จิตก็เปลี่ยนตลอดเวลา" -- พระธรรมเทศนาหลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช วัดสวนสันติธรรม แผ่นที่ ๗๑ วันที่ ๒ กรกฏาคม ๒๕๖๐

“ยังไม่มีสติ ฝึกให้มีสติ ยังไม่มีความตั้งมั่น ฝึกให้มีความตั้งมั่น มีความตั้งมั่นแล้ว แยกขันธ์ ยังไม่เคยแยก ก็หัดแยก แยกขันธ์แล้ว ดูขันธ์แสดงไตรลักษณ์ มันไม่ยอมแสดง หาทางดูให้มันแสดง มันมี trick ในการทำ ทำได้ อย่างจิตไม่มีสติ ทำยังไงให้มีสติ หัดรู้สภาวะบ่อยๆ สภาวะที่เกิดทั้งวัน อะไรก็ได้ สักคู่เดียว เช่นจิตสุข จิตทุกข์ ดูไปเรื่อยๆ หายใจออก หายใจเข้า ดูไปเรื่อยๆ ถ้าหายใจออก รู้สึก หายใจเข้า รู้สึก สุข รู้สึก ทุกข์ รู้สึก ดี รู้สึกโลภ โกรธ หลง รู้สึกได้ สติจะเกิด ต้องฝึก ของฟรีไม่มี ถ้าเรายังไม่เป็น ทำสติปัฏฐานไป มีสติระลึกรูป-นามไป อันที่เราถนัด" -- พระธรรมเทศนา หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช วัดสวนสันติธรรม แผ่นที่ ๗๑ วันที่ ๒ กรกฎาคม ๒๕๖๐

"ในโลกนี้นะ สิ่งที่เรานึกไม่ถึงเยอะแยะ วางใจเป็นกลางๆ ไว้ ใช้ความสังเกตให้มากๆ พระพุทธเจ้าท่านก็สอน คนจะมีศีลหรือเปล่าเราสังเกต ดูกันนานๆ สังเกตกันนานๆ หรือพระ ทำอะไรสมควร ไม่สมควร ดูนานๆ ค่อยๆ ดู อย่าเพิ่งเชื่อ เชื่อง่ายเกินไป อันตรายมากเลย ศาสนาเราพินาศมา ย่ำแย่มา ก็เพราะ เราเชื่อคนมาดดี ดูดี" -- พระธรรมเทศนา หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช วัดสวนสันติธรรม แผ่นที่ ๗๑ วันที่ ๑ กรกฎาคม ๒๕๖๐

"ตัวที่เป็นตัวเชื่อมทำให้เรามีความทุกข์ขึ้นมา คือ ตัวอยาก อย่างเวลาเราแก่ เราอยากไม่แก่ จะทุกข์ ถ้าเราอยากแก่ รู้สึกน่านับถือดี แก่แล้วดีใจ หรือเราไม่สบายเจ็บไข้ได้ป่วยไม่สบาย เราอยากแข็งแรงตลอดกาล เป็นไปไม่ได้ ความทุกข์ก็เข้ามาที่ใจ พอเราอยากขึ้นมา ความทุกข์ก็จะเข้ามาที่ใจ นี่คือศาสตร์ของพระพุทธเจ้า ท่านสอนให้เราดู ให้เรารู้ทัน ความอยากเกิดขึ้นเมื่อไร ก็มีความทุกข์ขึ้นเมื่อนั้น ค่อยๆ สังเกตไป" -- พระธรรมเทศนาหลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช วัดสวนสันติธรรม แผ่นที่ ๗๑ วันที่ ๑ กรกฎาคม ๒๕๖๐

"ลองหายใจเข้า อย่าหายใจออกนะ แล้วลองดูว่าหายใจเข้าแล้วทุกข์ไหม หายใจออกซิ แล้วลองดูว่าทุกข์ไหม ดูออกไหมว่าเรามีความทุกข์บีบคั้นอยู่ทุกลมหายใจเข้าออก หายใจมาตั้งแต่เด็กเลย แต่ไม่เคยเห็นเลย ไม่เคยเห็นว่านี่คือตัวทุกข์ ร่างกายเป็นตัวทุกข์ ไม่ค่อยเห็น ทั้งๆที่มันแสดงตัวตลอดเวลา นั่งอยู่ก็เมื่อย พอเมื่อยก็ขยับตัว แล้วบอกว่าไม่ทุกข์ มันไม่รู้สึกว่าทุกข์ เมื่อยแล้ว หายแล้ว เมื่อยอีก ก็ขยับอีก การรู้ทุกข์ไม่ใช่เรื่องเล่นๆ เราอยู่กับทุกข์ แต่ไม่เคยเห็นทุกข์ งั้นใส่ใจมันหน่อย ทุกข์อยู่ที่กาย อยู่ที่ใจ คอยรู้สึกเอา" -- พระธรรมเทศนาหลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช วัดสวนสันติธรรม แผ่นที่ ๗๑ วันที่ ๒๕ มิถุนายน ๒๕๖๐

"ภพโดยการเกิด พวกเราได้มาแล้วด้วยการเป็นคน เป็นภพที่ดีที่สุดสำหรับการปฏิบัตินะ เป็นภพที่ดีที่สุดภพมนุษย์ งั้นจงภูมิใจ ที่ได้เกิดเป็นมนุษย์ มนุษย์แปลว่าผู้มีใจสูง เป็นใจที่พัฒนาง่าย ทำไมใจพัฒนาง่าย เพราะเรียกว่าใจเราเปลี่ยนแปลงรวดเร็ว เดี๋ยวสุขเดี๋ยวทุกข์ เดี๋ยวดีเดี๋ยวร้าย รู้สึกไหม ใจเราเปลี่ยนทุกวัน" -- พระธรรมเทศนาหลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช วัดสวนสันติธรรม แผ่นที่ ๗๑ วันที่ ๒๕ มิถุนายน ๒๕๖๐

"พวกเราเรียนฟรี ไม่ต้องลำบาก เรียนง่าย บางทีเราก็ประมาท คิดว่าเรียนเมื่อไรก็ได้ เรียนเมื่อไรไม่ได้หรอก ต้องเรียนเดี๋ยวนี้ ช้ากว่านี้ ขาดทุนแล้ว การทำความดี หรือการปฏิบัติธรรม ต้องลงมือทำเดี๋ยวนี้ ถ้าช้ากว่านี้ เรียกว่า ประมาท เราจะรู้ได้ยังไงว่า เราจะอยู่ได้เท่าไร" -- พระธรรมเทศนา หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช วัดสวนสันติธรรม แผ่นที่ ๗๑ วันที่ ๒๔ มิถุนายน ๒๕๖๐

"เราอย่าไปอิงอาศัย ความสุขที่พึ่งคนอื่น ที่พึ่งสิ่งอื่น เราต้องมีความสุขด้วยตัวของเราเองให้ได้ เวลาเราแก่ ต้องมีความสุข แก่อย่างมีความสุข เวลาเจ็บไข้ เจ็บไข้แล้วก็ยังมีความสุขอยู่ เวลาจะตาย ก็ตายอย่างมีความสุข เวลาคนที่เราเคยรักเคยผูกพันพลัดพรากไป ตายไป หรือโกรธเราไป เราก็อยู่ได้ของเรา มีความสุขของเรา เวลาที่เราเจอสิ่งไม่ชอบใจ เราก็ยังอยู่ได้ มีความสุขอยู่ได้ ถ้าเรายอมรับไม่ได้ เราจะทุกข์ ถ้าเรายอมรับได้ว่า ทุกอย่างต้องเปลี่ยนแปลง เราจะไม่ทุกข์ เราพยายามทำทุกอย่างเพื่อที่จะได้มีความสุข มีความสงบ มีความสบาย มันอยู่ได้ชั่วคราว เพราะสิ่งทั้งหลายนั้นเปลี่ยนแปลงตลอดเวลา งั้นความสุขที่อิงอาศัยสิ่งข้างนอกเนี่ย พึ่งพาไม่ได้ เรามามีความสุขที่ไม่มีอะไรเหมือน ความสุขจากการปฏิบัติธรรมของเราเอง" -- พระธรรมเทศนา หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช วัดสวนสันติธรรม แผ่นที่ ๗๑ วันที่ ๒๔ มิถุนายน ๒๕๖๐

"ไปดูเถอะ เราถูกหลอก ให้วิ่งพล่านๆ ไป ทุกวันๆ พอเห็นอย่างนี้ ใจมันจะคิดว่าทำยังไงจะพ้นไป จะพ้นไปจากโลกสกปรก โสมม โลกหลอกลวง โลกไม่จริง อะไรที่เป็นแก่นสารสาระที่แท้จริงในชีวิต ใจมันจะเริ่มค้นหา ถ้าคนมีบุญพอ มีบารมีพอ ก็รู้ทาง เจอครูบาอาจารย์ เจอพระพุทธเจ้า เจอคำสอนของพระพุทธเจ้า ก็คลำทางตามท่านไปได้ ไปเรียนรู้นะ เรียนรู้โลกให้ดี โลกนี้มีแต่ความทุกข์ โลกนี้เต็มไปด้วยความหลอกลวง เราจะพร้อมจะถูกหลอก พร้อมจะจมในความทุกข์ตลอดกาลรึ หรือคิดจะอยากพ้นไปบ้าง ค่อยๆ ดูของเราเองไป" -- พระธรรมเทศนา หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช วัดสวนสันติธรรม แผ่นที่ ๗๑ วันที่ ๑๘ มิถุนายน ๒๕๖๐

"เราเที่ยวแสวงหาความสุข แต่เราไม่รู้ว่า ความสุขจริงๆ มันมาจากไหน ความสุขจริงๆ ในโลกนี้ ไม่มี เราหาของที่ไม่มี มันก็เลยหาไม่ได้ ความสุขมันอยู่ชั่วคราว แล้วมันก็หลุดมือไปทุกที ความสุขที่ อมตะ ถาวร ไม่มีในโลก แต่ความสุขชนิดนี้ มีในทางธรรม" -- พระธรรมเทศนา หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช วัดสวนสันติธรรม แผ่นที่ ๗๑ วันที่ ๑๘ มิถุนายน ๒๕๖๐

"เมื่อไรรู้ตัวสภาวะ เมื่อนั้นเป็นสมถะ เมื่อไรรู้ลักษณะ คือ ความเป็นไตรลักษณ์ เมื่อนั้นถึงจะเป็นวิปัสสนา สมมติเราดูท้องพองยุบ บอกทำวิปัสสนา ไม่ได้เป็นวิปัสสนา เพราะตัวรูป จิตไปรู้รูป เป็นสมถะ แต่ถ้าเราเห็นว่า รูปนี้ไม่เที่ยง เป็นทุกข์ เป็นอนัตตา เห็นด้วยปัญญา ด้วยความรู้สึก อันนั้นถึงจะเป็นวิปัสสนา งั้นแยกให้ดี" -- พระธรรมเทศนาหลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช วัดสวนสันติธรรม แผ่นที่ ๗๑ วันที่ ๑๗ มิถุนายน ๒๕๖๐

"ศีล สมาธิ ปัญญา จะเกิดได้ต้องมีสติ จุดตั้งต้นของการปฏิบัติ เบื้องต้นตั้งใจรักษาศีล 5 ไปก่อน รักษาได้ รักษาไม่ได้ ตั้งใจไปก่อน พยายามรักษา พยายามข่มใจ ไม่ทำตามกิเลส" -- พระธรรมเทศนา หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช วัดสวนสันติธรรม แผ่นที่ ๗๑ วันที่ ๑๗ มิถุนายน ๒๕๖๐

"ค่อยๆ สังเกตความเปลี่ยนแปลงของตนเองไปนะ เราไม่ได้คิดจะทำให้มันเปลี่ยนหรอก แต่มันเปลี่ยนเอง เราแค่มีสตินะ อะไรเกิดขึ้นในกาย รู้สึก อะไรเกิดขึ้นในใจ รู้สึก จิตใจมันจะพัฒนาของมันเอง แล้วเรารู้สึกได้" -- พระธรรมเทศนาหลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช วัดสวนสันติธรรม แผ่นที่ ๗๑ วันที่ ๑๑ มิถนายน ๒๕๖๐

“เรายอมตามกิเลสเพราะอะไร หวังว่าจะมีความสุข นึกออกไหม เพราะฉะนั้น เราชั่วนะ ก็เพราะว่าอยากได้ความสุข แต่ถ้าเรารู้ ความสุขก็ไร้สาระ เดี๋ยวก็ดับ เกิดแล้วก็ดับ เกิดแล้วก็ดับ ใจไม่หิวความสุขแล้ว ค่อยลดความหิวลง ค่อยๆ ดูไป ดูกาย ดูเวทนา ดูจิต ดูสภาวะธรรมทั้งหลายไป เดี๋ยววันหนึ่งเราก็พ้นทุกข์ ตรงที่พ้นทุกข์ก็คือ พ้นจากรูป นาม มันรู้ความจริงแล้ว รูปนี้เป็นทุกข์ นามนี้เป็นทุกข์ เพราะฉะนั้นอย่าไปหวังเลย ว่าจะแต่งรูป แต่งนามให้เป็นสุข อย่างไปแต่งด้วยความดีบ้าง ด้วยความชั่วบ้าง ด้วยการทำจิตว่างบ้าง ไม่ได้ทำให้มีความสุขจริง พอสติปัญญาแก่รอบ รู้ว่าทำจิตว่างแล้วเดี๋ยวก็ไม่ว่าง มีแต่ของไม่เที่ยง เอาเป็นที่พึ่งอาศัยไม่ได้ จิตมันรู้ความจริง ว่าขันธ์ ๕ เป็นทุกข์ กายนี้ทุกข์ ใจนี้ทุกข์ จิตนี้เป็นตัวทุกข์ มันจะสลัดคืน เรียก ปฏินิสสัคคะ - การสลัดคืน” -- พระธรรมเทศนา หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช วัดสวนสันติธรรม แผ่นที่ ๗๑ วันที่ ๑๑ มิถุนายน ๒๕๖๐

"วางแผนอนาคตของเราเองนะ ว่าต่อไปเราจะอยู่ยังไง ในทางจิตใจ - ต้องอยู่คนเดียวให้ได้ อยู่คนเดียวให้ได้ ด้วยการฝึก เรามีสติ มีสมาธิ มีปัญญา เป็นเพื่อนของเรา มีเพื่อนตั้งหลายคนใช่ไหม มีสติ สมาธิ ปัญญา มีศีล มีอะไรอย่างนี้ มีเพื่อนตั้งหลายคน ล้วนแต่เพื่อนดีๆ ทั้งนั้นเลย เพื่อนประเภทชวนกันไปกินเลี้ยงอะไรอย่างนี้ ไม่ได้ประโยชน์" -- พระธรรมเทศนาหลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช วัดสวนสันติธรรม แผ่นที่ ๗๑ วันที่ ๑๐ มิถุนายน ๒๕๖๐

"สิ่งที่จะช่วยเรานะคือ โยนิโสมนสิการ เมื่อฟังธรรมจากใครก็ตาม ดูว่ามันสอดคล้องกับที่พระพุทธเจ้าสอนไหม ถ้าไม่สอดคล้อง อย่าเชื่อ เชื่อง่าย โง่ ถ้าปฏิเสธโดยไม่ไตร่ตรอง ก็โง่อีก งั้นไปสังเกตตัวเอง อย่างหลวงพ่อสอนให้ไปภาวนา - ภาวนาแล้วเจริญขึ้นไหม ถ้าภาวนาแล้วเจริญขึ้น เห็นความเปลี่ยนแปลงของตัวเอง ไม่เคยมีศีล ทำผิดศีลหน้าด้านๆ ไม่เคยรู้สึกว่าผิด เกิดรู้สึกอายขึ้นมาหน่อย ถือว่าพัฒนาแล้ว ไม่เคยทำทาน คิดแต่จะเอาของคนอื่น รู้จักให้ของคนอื่น อย่างนี้ก็ถือว่าพัฒนา เคยโกหก แล้วก็ไม่กล้าโกหก อย่างนี้พัฒนา ไม่เคยรู้สึกตัวเลย รู้สึกตัวเป็นขึ้นมา นี่พัฒนามากๆ เลย ไม่เคยแยกขันธ์ ก็เห็นขันธ์มันแยกได้ นี่พัฒนา เข้าขั้นยอดเยี่ยมเลย เห็นขันธ์แสดงไตรลักษณ์ได้ นี่สุดยอดแล้ว สุดยอดของการปฏิบัติอยู่ตรงที่ เห็นสภาวะธรรม รูปธรรม นามธรรม แต่ละอย่าง แต่ละอย่าง แสดงไตรลักษณ์ได้" -- พระธรรมเทศนา หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช วัดสวนสันติธรรม แผ่นที่ ๗๑ วันที่ ๑๐ มิถุนายน ๒๕๖๐

"จุดสำคัญอยู่ที่ใจ รู้เท่าทันใจของเรา ใจมันถูกกิเลสหลอกอยู่ตลอดเวลา มันจะให้อยากโน่นอยากนี่เรื่อยๆ ความอยากเรียกว่าตัณหา ทำให้เกิดภพ ภพก็คือการทำงานของจิต อย่างเราปรุงราคะขึ้นมา เราก็สร้างภพของเปรตขึ้นมา เราปรุงโทสะ ร่างกายเราเป็นมนุษย์ เราสร้างภพของสัตว์นรกขึ้นมา เราใจลอย ร่างกายเราเป็นมนุษย์ แต่เราปรุงภพของสัตว์เดรัจฉาน ตัณหาความอยาก จะทำให้เกิดสร้างภพขึ้นมาในใจ เป็นภพย่อยๆ" -- พระธรรมเทศนาหลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช วัดสวนสันติธรรม แผ่นที่ ๗๑ วันที่ ๔ มิถุนายน ๒๕๖๐

"การภาวนาไม่ได้ภาวนาเพื่อสนองกิเลส เราภาวนาเพื่อแผดเผากิเลส เรียกว่า อาตาปี - มีความเพียรแผดเผากิเลสอยู่ มีสตินี่แหละ คอยรู้ทัน จิตใจ กิเลสมันอยู่ที่ไหน อยู่ในใจเรา ถ้าเราภาวนาเพราะว่าเราโลภ เราก็รู้ทัน ภาวนาแล้วเราหงุดหงิด เราก็รู้ทัน ภาวนาแล้วใจลอยไป ฟุ้งๆ ไป ก็รู้ทัน ภาวนาแล้วจิตสงบแล้วพอใจในความสงบ นี่เป็นราคะละเอียด ก็รู้ทันอีก เราจะไม่ตกเป็นเหยื่อของกิเลส" -- พระธรรมเทศนา หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช วัดสวนสันติธรรม แผ่นที่ ๗๑ วันที่ ๔ มิถุนายน ๒๕๖๐

"หายใจไว้ อย่าหายใจทิ้งเปล่าๆ เราหายใจอยู่ทั้งวันอยู่แล้ว หายใจแล้วมีสติไป ได้กำไร หายใจแล้ว ใจลอยไป หายใจทิ้งเปล่าๆ ขาดทุน เพราะทุกคราวที่หายใจ ชีวิตลดลงเรื่อยๆ ละ อย่างเรามีเวลานิดๆหน่อยๆระหว่างนั่งรอหลวงพ่อ เราก็นั่งหายใจไป หรือ พุทโธไป มีสติ เห็นร่างกายหายใจ ใจเป็นคนดู ค่อยๆ ดูไปเรื่อยๆ แล้วเราก็รู้สึกขึ้นมา ร่างกายที่หายใจอยู่ ไม่ใช่ตัวเราหรอก เป็นสิ่งที่จิตไปรู้เข้า รู้สึกไหมว่า ร่างกายที่หายใจอยู่เป็นสิ่งที่จิตไปรู้เข้า ถ้าเราฝึกไปช่วงหนึ่ง เราจะเห็นเลยว่า อะไรที่จิตไปรู้เข้าจะไม่ใช่ตัวเราโดยอัตโนมัติเลย" -- พระธรรมเทศนา หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช วัดสวนสันติธรรม แผ่นที่ ๗๑ วันที่ ๓ มิถุนายน ๒๕๖๐

"จุดตั้งต้นของการปฏิบัติ อยู่ที่ความรู้สึกตัว คือความมีสติอยู่ทุกๆ อิริยาบท จะยืน เดิน นั่ง นอน ก็มีสติ จะหายใจออก หายใจเข้า ก็มีสติ จะเคลื่อนไหว จะหยุดนิ่ง ก็มีสติ มีความสุข ก็มีสติ มีความทุกข์ มีความรู้สึกเฉยๆ ก็มีสติ จิตเป็นกุศล ก็มีสติ จิตเป็นอกุศล โลภ โกรธ หลง ขึ้นมา ก็มีสติ สติเป็นตัวรู้ทันว่ามีอะไรเกิดขึ้นในกายในใจ รู้สึกตัวไว้เรื่อยๆ มีอะไรเกิดขึ้น ก็คอยรู้เอา" -- พระธรรมเทศนา หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช วัดสวนสันติธรรม แผ่นที่ ๗๑ วันที่ ๓ มิถุนายน ๒๕๖๐

“สภาวะจิตของคนที่หัดใหม่ๆ จิตจะเป็น 3 ลักษณะ อันแรก มันหลงไป หรือใจลอยไป อันที่สอง รู้ว่าหลง รู้ว่าใจลอย อันที่สาม มันจะเริ่มบังคับ มันกลัวจะใจลอยอีก ก็เลยบังคับไว้ มันจะแน่นๆ ขึ้นมา คนซึ่งไม่ภาวนานะ จิตจะมีลักษณะอันเดียว คือ หลง หลง หลง หลงไปเรื่อยๆ หลงตั้งแต่ตื่นจนหลับ หลงทั้งวัน มาหัดภาวนาใหม่ๆ จะมี 3 ลักษณะ หลงไปแล้วรู้ แล้วก็เพ่งเอาไว้ บังคับเอาไว้ ต่อไปพอภาวนาชำนาญ จะหลงแล้วรู้ หลงแล้วรู้ ไม่เพ่ง ที่เพ่งอึดอัดจะค่อยๆ น้อยลงไป ต่อไปเลิกเพ่งเลย แล้วพอภาวนาสุดขีดแล้วจะเหลือแต่รู้ รู้ รู้ ไม่มีหลง จะกลับข้างกัน " -- พระธรรมเทศนา หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช วัดสวนสันติธรรม แผ่นที่ ๗๑ วันที่ ๒๘ พฤษภาคม ๒๕๖๐

"จริงๆ แล้วความแตกต่างโดยชาติกำเนิด หรือโดยทรัพย์สมบัติ หรือโดยอะไรเนี่ย มันไม่ใช่ความแตกต่างที่แท้จริง คนมันก็เหมือนๆ กัน แต่โอกาสมันไม่เหมือนกัน งั้นแต่ละคนเนี่ย มีสิทธิที่จะเข้าถึงธรรมะเท่าๆ กัน ในทางโลกเนี่ย ไม่ยุติธรรมหรอก ประเภทมือใครยาวสาวได้สาวเอา แต่ในทางธรรมเนี่ย ยุติธรรมมากเลย ทุกคนมีสิทธิ" -- พระธรรมเทศนา หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช วัดสวนสันติธรรม แผ่นที่ ๗๑ วันที่ ๒๘ พฤษภาคม ๒๕๖๐

"ที่จริงแล้วการเห็นจิตเห็น 2 อย่างนะ อันหนึ่งเห็นความรู้สึกที่เกิดขึ้นกับจิต อีกอันหนึ่ง เห็นพฤติกรรมของจิต ความรู้สึกที่เกิดขึ้น เช่น ความสุข ความทุกข์เกิดขึ้นมา เรารู้ทัน แล้วมันก็เกิดดับให้ดู ความดีความชั่วโลภโกรธหลงแล้วก็ดับไป นี่เรารู้ความรู้สึก อีกอย่างหนึ่งที่เรารู้ คือ รู้พฎติกรรมของจิต จิตมันวิ่งไปทางตา รู้ทัน จิตวิ่งไปที่หู รู้ทัน จิตไปเกิดดับทางทวารทั้ง 6 รู้ทัน อย่างงี้ เราเรียกว่าเรารู้ทันพฤติกรรมของมัน" -- พระธรรมเทศนา หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช วัดสวนสันติธรรม แผ่นที่ ๗๑ วันที่ ๒๗ พฤษภาคม ๒๕๖๐

“อย่าส่งจิตออกนอก ไม่ใช่ว่าให้ส่งเข้าข้างใน ไม่ใช่ให้รักษาไว้ตรงกลาง จิตเป็นยังไง รู้ว่าเป็นอย่างนั้น แต่ว่าให้รู้ทันจิตที่เคลื่อน จนมันไม่เคลื่อน มันหยุดปั๊บเลย มันไม่เคลื่อนเลย นั่นคือภาวะที่จิตไม่ส่งออกนอก แล้วก็ไม่ได้รักษาไว้ ไม่ได้เจตนาให้ตั้งมั่น พอตั้งมั่นแล้ว ไม่เจตนารักษาไว้ เพราะฉะนั้น คำว่า อย่าส่งจิตออกนอกคำเดียว ครอบคลุมการปฏิบัติ ปฏิบัติกันนานมากเลย กว่าจะเข้าใจ" -- พระธรรมเทศนา หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช วัดสวนสันติธรรม แผ่นที่ ๗๑ วันที่ ๒๗ พฤษภาคม ๒๕๖๐

"ถ้าเมื่อไหร่เห็นทุกข์ ก็จะได้เห็นธรรม อย่ากลัวทุกข์นะ อย่าเกลียดทุกข์ นั่นคือครูที่ดีที่สุดของเรา เป็นครูที่ดุ ไม่เหมือนครูใจดีนะ ครูสุขเป็นครูใจดี ครูทุกข์เนี่ย ครูดุร้าย ดุ เข้มงวด เข้มงวดแบบไม่มีข้อยกเว้นเลย เพราะฉะนั้น ทุกคนต้องทุกข์ ครูคนนี้ไม่เคยยกเว้นให้ใครเลยนะ ทุกข์แน่นอน เพียงแต่ว่าเราจะเรียนรู้วิชาของครูคนนี้ได้รึเปล่า เท่านั้นเอง เราไม่อยากเรียน เราไม่เห็นทุกข์ เพราะไม่อยากดู เราอยากหนี แล้วก็เวลาความทุกข์เกิดขึ้น อยากให้หาย แทนที่เราจะรู้ด้วยใจที่เป็นกลาง ใจจะไม่เป็นกลาง ค่อยๆ ดูไปนะ เรื่องสุข เรื่องทุกข์ เรื่องดี เรื่องชั่ว ค่อยๆ เรียนไป พอเข้าใจความจริงของทุกข์แล้วก็ ใจจะปล่อย" -- พระธรรมเทศนา หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช วัดสวนสันติธรรม แผ่นที่ ๗๑ วันที่ ๒๑ พฤษภาคม ๒๕๖๐