ไฟล์จาก podcast หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช วัดสวนสันติธรรม

ถ้าอยากพ้นทุกข์ในศาสนานี้ หรือในชีวิตนี้ ทำกรรมฐานไว้อย่างหนึ่ง ไม่ใช่ทำเพื่อบังคับจิตให้นิ่ง แต่ทำเพื่อรู้ทันจิต พอรู้บ่อย ๆ มันเคลื่อนปุ๊บ สติจะรู้เอง พอมันเคลื่อนปุ๊บไป มันคือจิตมันฟุ้งซ่าน พอเรามีสติรู้ปุ๊บ มันจะตั้งมั่นขึ้นมาเอง -- หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช วัดสวนสันติธรรม วันที่ ๕ มกราคม ๒๕๖๒ ไฟล์ 620105A ซีดีแผ่นที่ ๘๐

ถ้าเรามีสติว่องไว จิตเคลื่อนแล้วรู้ อันนี้ไวที่สุด เคลื่อนไปทางตา หู จมูก ลิ้น กาย ใจ รู้ทันปุ๊บ การปฏิบัติเสร็จแล้ว จะเห็นเลย จิตผู้รู้ก็ไม่เที่ยง จิตที่เคลื่อนก็ไม่เที่ยง จิตผู้รู้ก็รักษาไม่ได้ จิตที่เคลื่อนก็ห้ามไม่ได้ เดินปัญญาแล้ว หรือเคลื่อนแล้วรู้ ๆ จิตก็หยุดการเคลื่อน ได้สมาธิ ได้ปัญญา -- หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช วัดสวนสันติธรรม วันที ๑ มกราคม ๒๕๖๒ ไฟล์ 620101B ซีดีแผ่นที่ ๘๐

การปฏิบัติไม่ยาก ยากเฉพาะผู้ไม่ปฏิบัติ ผู้ปฏิบัติทำอะไรบ้าง ทำสมถะกับวิปัสสนา ทำวิปัสสนาอย่างเดียวได้ไหม - ได้ แต่แห้งแล้ง ปฏิบัติไปแบบแห้งแล้ง ล้มลุกคลุกคลาน ทำสมถะอย่างเดียวได้ไหม - ไม่ได้ ทำวิปัสสนาอย่างเดียว ยังได้ แต่ได้อย่างลำบาก ได้มรรคได้ผลอย่างลำบาก ถ้าทำสมถะอย่างเดียว ไม่ได้มรรคได้ผล คนละเรื่องกันเลย ทำสมาธิ จิตสงบสบาย จะไปได้มรรคผลได้ยังไง ไม่มีปัญญา แต่ตอนที่เราเจริญปัญญาไป จิตมันจะทำสมถะเอง สมมุติเราทำสมาธิไม่เป็นเลย เราดูจิตเกิดดับ ๆ ไปเรื่อย ๆ ถึงจุดหนึ่งที่จิตมันเหนื่อย จิตมันจะพลิกตัวเองเข้าหาสมาธิเอง -- หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช วัดสวนสันติธรรม วันที่ ๑ มกราคม ๒๕๖๒ ไฟล์ 620101A ซีดีแผ่นที่ ๘๐

การให้พรตามวาระปีใหม่ เป็นการให้กำลังใจเท่านั้นเอง คนในโลกไม่มีสติ ไม่มีปัญญา ไม่รู้ทางออกจากทุกข์ ขาดกำลังใจ ถ้าเรารู้ว่า เราเป็นลูกมีพ่อมีแม่ เราเป็นลูกพระพุทธเจ้า ธรรมะที่ท่านสอนไว้ ทิ้งเป็นมรดกให้พวกเราไว้ สามารถพาเราเดินทางตามท่านไปได้ ไปสู่ความบริสุทธิ์หลุดพ้นได้ เพราะอย่างนั้น ไม่ต้องรอรับพรใครทั้งสิ้น สร้างพรให้ตัวเอง -- หลวงพ่อปราโมทย์​ ปาโมชฺโช วัดสวนสันติธรรม วันที่ ๓๑ ธันวาคม ๒๕๖๑ ไฟล์ 611231B ซีดีแผ่นที่ ๘๐

ชีวิตนี้เป็นของที่เราไม่รู้จัก เรารู้ไหม วันนี้เราจะเจอกับอะไร แค่นี้เราก็ไม่รู้แล้ว ไม่ต้องชาติหน้าจะไปเป็นยังไงหรอก กินข้าวตอนสายนี้ อาจจะมีคนสำลักข้าวตายก็ได้ หลวงพ่อเคยเจอ คนแข็งแรง สําลักอาหารเข้าไป อุดหลอดลม ๕ นาทีก็ตายแล้ว เราไม่รู้เลย ว่าอะไรจะเกิดขึ้นในชีวิตเรา คือความน่ากลัวของสังสารวัฏ แต่เรากลับรู้สึกว่า เรามั่นคง ถาวร รู้สึกไหม เรายังไม่คิดว่าเราจะตายวันนี้ ไม่มีใครคิด ทั้ง ๆ ที่มันอาจจะเป็นอย่างนั้น เราไม่มีความรู้อะไรเกี่ยวกับชีวิตของเราเลย จนกว่าเราจะได้ลงมือปฏิบัติธรรม ให้สมควรแก่ธรรม -- หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช วัดสวนสันติธรรม วันที่ ๓๑ ธันวาคม ๒๕๖๑ ไฟล์ 611231A ซีดีแผ่นที่ ๘๐

หลวงพ่อไปกราบหลวงปู่ดุลย์ครั้งแรก ๖ กุมภาพันธ์ปี ๒๕๒๕ - ๓๐ ปีพอดี นึกถึงหลวงปู่ แล้วเหมือนหลวงปู่มาอยู่ด้วย วันนี้จะเทศน์ธรรมะของหลวงปู่ให้ฟัง ... ถ้าจะไปถามว่า หลวงปู่ดูลย์สอนอะไร ไปถามลูกศิษย์ทีละคน ตอบไม่เหมือนกัน ตรงที่ท่านสอนมาไม่เหมือนกัน ไม่มีใครรวบรวมเอาไว้ได้หมดด้วย ว่าท่านสอนใครยังไงบ้าง ที่ไปรวมเป็นหนังสือขึ้นมา ในประวัติท่านอะไรต่ออะไรนั้น ก็ไปให้ลูกศิษย์คนหนึ่ง สองคนเขียนเท่านั้นเอง หลวงพ่อไปดู ๆ ก็ไม่ใช่อย่างที่ท่านสอนเรา หลวงพ่อคลุกคลีอยู่กับลูกศิษย์ท่านเยอะ รู้จักครูบาอาจารย์รุ่นรอง ๆ จากท่าน ที่เป็นลูกศิษย์ท่านหลายองค์ รวมทั้งพระหนุ่ม เณรน้อยที่อยู่กับท่าน เวลาไปก็ไปคุยกัน ว่าหลวงปู่สอนอะไร ๆ สุดท้ายแล้ว พบอย่างหนึ่งว่า หลวงปู่สอนธรรมะครอบคลุมทั้งหมด ตั้งแต่ต้นจนจบ แต่ท่านสอนแต่ละคนนั้น เท่าที่จะทำได้ ไม่เหมือนกันหรอก -- พระธรรมเทศนาหลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช เทศน์ที่ศาลาลุงชิน วันที่ ๑๙ กุมภาพันธ์ ๒๕๕๕ ไฟล์ 550219_ ซีดีแผ่นที่ ๘๐

เรียนมาลงมาที่จิตนี่เอง ก็จะเข้าใจธรรมะทั้งหมด เมื่อไรรู้ความจริง หยาบหน่อย ก็มีกาย มีขันธ์ ๕ ถ้าถึงขั้นละเอียดสุดท้ายเลย ก็คืออยู่ที่จิตดวงเดียว เห็นขันธ์ ๕ ไม่ใช่เรา ก็เป็นพระโสดาบัน เห็นจิตไม่ใช่เรา ขันธ์ ๕ ก็ไม่เป็นเรา ก็เป็นพระโสดาบัน ปล่อยวางจิตได้ดวงเดียว ก็คือปล่อยวางขันธ์ ๕ ทั้งหมด ปล่อยวางโลกทั้งโลกทั้งหมด เป็นพระอรหันต์ กุญแจของการปฏิบัติ อยู่ที่จิตนี่เอง หลวงปู่มั่นถึงบอก “ได้จิต ก็ได้ธรรม เสียจิตไป ก็เสียธรรมะไป” ถ้าตีเคล็ดลับของคัมภีร์อันนี้ไม่แตก ไม่สามารถปฏิบัติได้จริง นี่คือตัวกุญแจที่จะไขเปิดพระไตรปิฎก พระไตรปิฎกไม่ได้อยู่ในตู้ พระไตรปิฎกอยู่ในจิตเรานี่เอง -- หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช วัดสวนสันติธรรม วันที่ ๓๐ ธันวาคม ๒๕๖๑ ไฟล์ 611230B ซีดีแผ่นที่ ๗๙

มิจฉาสมาธิ ทำให้ตายไปก็ไม่เกิดปัญญา มีแต่ขวางการเจริญปัญญา ต้องรู้จัก ว่าสมาธิชนิดไหนเป็นสัมมาสมาธิ สมาธิชนิดไหนเป็นมิจฉาสมาธิ ที่หลวงพ่อสำรวจมา เรื่องที่พลาดที่สุด คือเรื่องของสมาธินี่เอง -- หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช วัดสวนสันติธรรม วันที่ ๓๐ ธันวาคม ๒๕๖๑ ไฟล์ 611230A ซีดีแผ่นที่ ๗๙

"เพราะหลงเก่ง ถึงได้เป็นสัตว์เดรัจฉาน พยายามรู้สึกตัวเรื่อย ๆ จะได้ไม่ต้องไปเกิดเป็นสัตว์เดรัจฉาน มีสติคุ้มครองรักษาจิตไป ได้เป็นเทวดา ได้เป็นมนุษย์ มีอยู่ ๒ ภูมิ ที่พวกเราจะไปอยู่ได้ คือ เป็นเทวดากับมนุษย์ ถ้ามีฌาน ก็มีโอกาสได้ ๓ ภูมิ คือเทวดา พรหม แล้วก็มนุษย์ เป็นได้ ถ้ามีแต่กิเลสเยอะแยะ ตายไปด้วยอำนาจกิเลส ก็ไปอบาย" -- หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช วัดสวนสันติธรรม ๒๓ ธันวาคม ๒๕๖๑ ไฟล์ 611223B ซีดีแผ่นที่ ๗๙

"เป็นคนดี ยังไม่พ้นจากความทุกข์ ศาสนาพุทธ ไม่ได้หยุดตัวเองอยู่แค่การปฏิบัติเพื่อให้มีความสุข เพื่อให้ใจสงบ เพื่อให้มีความดี มันตื้นเกินไป เราปฏิบัติธรรม เราต้องการสัจจะ ต้องการความจริง ต้องการเห็นความจริง ความจริงเป็นสิ่งไม่ตาย แต่ความสุขเป็นของตาย อยู่ได้ไม่ตลอด ความสงบก็เป็นของที่ตาย เกิดได้ก็ฟุ้งซ่านได้อีก ความดีก็ยังเป็นของตายอยู่ แต่ความจริงนั้นไม่ตาย สิ่งที่เป็นความจริงก็คือ ทุกสิ่งทุกอย่าง ที่ประกอบกันเป็นตัวเรา เป็นของไม่คงที่ เปลี่ยนแปลงอยู่ตลอดเวลา ไม่อยู่ในอำนาจบังคับของเราเอง" -- พระธรรมเทศนาหลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช วัดสวนสันติธรรม วันที่ ๑๘ ธันวาคม ๒๕๖๑ ไฟล์ 611218 ซีดีแผ่นที่ ๗๙

"เวลาเราทำสมถะ มีลีลาอยู่ ๔ กระบวนท่า คือ ข่มมัน ในเวลาที่ควรข่ม ประคองมันในเวลาที่ควรประคอง เชียร์มัน เร้าใจมัน ในเวลาที่ควรเร้า และทำให้เป็นอุเบกขา ในเวลาที่ควรจะเป็นอุเบกขา ซู่ซ่ามากตลอดเวลาไม่ไหว บอกเชื่อง ๆ บ้าง รู้จักสงบบ้าง ค่อย ๆ ฝึกไป จนชำนิชำนาญ" -- หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช วัดสวนสันติธรรม วันที่ ๑๖ ธันวาคม ๒๕๖๑ ไฟล์ 611216B ซีดีแผ่นที่ ๗๙

"ตรงที่เราเห็นผู้รู้กับผู้หลงสลับกันไปเรื่อย ๆ ตรงนี้เราเจริญปัญญาแล้ว เราจะเห็นว่า จิตผู้รู้ก็ไม่เที่ยง จิตผู้หลงก็ไม่เที่ยง จิตผู้รู้ก็รักษาไว้ไม่ได้ จิตผู้หลงก็ห้ามมันไม่ให้เกิดไม่ได้ ตรงที่เห็นมันเกิดดับ ๆ อยู่ เรียกว่าเห็นมันไม่เที่ยง ตรงที่เห็นมันควบคุมบังคับไม่ได้ตามใจปรารถนา เรียกว่าอนัตตา ตรงที่เห็นอนิจจัง ทุกขัง อนัตตา เรียกว่า วิปัสสนากรรมฐาน" -- หลวงพ่อปราโมทย์​ ปาโมชฺโช วัดสวนสันติธรรม วันที่ ๑๖ ธันวาคม ๒๕๖๑ ไฟล์ 611216A ซีดีแผ่นที่ ๗๙

"ศาสนาพุทธไม่ใช่พิธีกรรม ไม่ใช่กระทั่งการนั่งสมาธิและการเดินจงกรม สิ่งที่เป็นจุดสำคัญของศาสนาพุทธ คือตัวปัญญา ตัวความรู้ถูก ความเข้าใจถูก หรือตัวสัมมาทิฐินั่นเอง ถ้ามีใครเขาถามเราว่า อะไรคือศาสนาพุทธ เราก็ตอบไปเลยเสียงดัง ๆ ว่า สัมมาทิฐิ คือตัวศาสนาที่แท้จริง สมาธิ สติ เป็นตัวประกอบ เพื่อให้เราเกิดปัญญา เกิดความรู้ถูกความเข้าใจถูกเท่านั้นเอง" -- หลวงพ่อปราโมทย์​ ปาโมชฺโช วัดสวนสันติธรรม วันที่ ๑๕ ธันวาคม ๒๕๖๑ ไฟล์ 611215B ซีดีแผ่นที่ ๗๙

"นักปฏิบัติมีตาก็ดู มีหูก็ฟัง มีใจก็คิด ไม่ได้มีอะไรที่ผิดจากคนธรรมดา สิ่งที่เกินคนธรรมดามา คือมีสติรู้กาย รู้ใจตัวเอง" -- หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช วัดสวนสันติธรรม วันที่ ๑๕ ธันวาคม ๒๕๖๑ ไฟล์ 611215A ซีดีแผ่นที่ ๗๙

"งานพัฒนาใจตัวเองเป็นงานต่อสู้กับกิเลส สิ่งที่ทำให้ชีวิตเรามีปัญหา มีความทุกข์ ก็คือกิเลส เราฝึกปฏิบัติไป ค่อย ๆ ลดละกิเลสเป็นลำดับ ๆ ไป วันใดใจเราไม่มีกิเลส มันมีแต่ความสงบสุข" -- หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช วัดสวนสันติธรรม วันที่ ๙ ธันวาคม ๒๕๖๑ ไฟล์ 611209 ซีดีแผ่นที่ ๗๙

"สิ่งที่ซ่อนเร้นอยู่ในเรื่องพระเวสสันดร มีเยอะแยะเลย ตั้งแต่ขั้นต้น รักษาพวกที่อินทรีย์อ่อนไว้ให้อยู่ในพระพุทธศาสนา ฝึกให้รู้จักเสียสละทรัพย์สิน รู้จักเสียสละร่างกาย ทำสิ่งที่ทำลำบาก เหนื่อย ต่อไปก็จะค่อย ๆ เข้มแข็งขึ้น ผ่านงานพระเวสสันดรได้ ใจเราจะแข็งแรงขึ้น ทำสิ่งที่ลำบากเพื่อความดีได้แล้ว ต่อไปการที่จะนั่งภาวนาเป็นชั่วโมง ๆ ไม่ใช่เรื่องยาก มันเคยทำอะไรที่ทำยากมาแล้ว ฟังเทศน์มหาชาติได้ในวันเดียว" -- หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช วัดสวนสันติธรรม วันที่ ๒๓ ธันวาคม ๒๕๖๑ ไฟล์ 611223A ซีดีแผ่นที่ ๗๙

"การที่เราจะมาฟังเรื่องพระเวสสันดร ฟังให้ได้แก่นสาร อย่าฟังตื้น ๆ แค่ว่าท่านให้ทานโน่นให้ทานนี่ จริง ๆ แล้วมันคือการฝึกฝนตัวเอง คือการขัดเกลาตัวเอง ที่จะลดละความยึดถือในรูปนามกายใจนี้ สุดท้ายก็คือ การละ ละทรัพย์สมบัติ ละชีวิตร่างกายอวัยวะ อันนี้ของตัวเอง ละสิ่งที่รักที่สุดเลย รักลูกรักเมีย ละได้ เพื่อสัมมาสัมโพธิญาณ จิตที่ห้าวหาญอย่างนี้ ถึงสมควรแก่การเป็นพระพุทธเจ้า หรือสมควรแก่การเป็นพระอรหันต์ ถ้าใจยังอ่อนแอ รักตัวเองมากกว่าธรรมะ ยังอีกนาน ต้องรอพระศรีอาริย์นั่นแหละ พอเจอพระศรีอาริย์ท่านก็คงส่ายพระเศียร รอพระพุทธเจ้าองค์ต่อไปเถอะ เพราะว่าขาดปัญญา" -- หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช วัดสวนสันติธรรม วันที่ ๒๑ ธันวาคม ๒๕๖๑ ไฟล์ 611221 ซีดีแผ่นที่ ๗๙

"เรียนรู้ลงไป ความทุกข์เหมือนสิ่งเลวร้าย แต่ที่จริงแล้ว ความทุกข์เป็นครูที่ดีที่สุด เพราะมันทำให้ใจเราหยุดได้ แต่เราจะหยุดได้ต่อเมื่อ เราเคยได้ยินได้ฟังธรรมะของพระพุทธเจ้า คนในโลกนี้ ประสบความทุกข์ก็ไม่หยุด จะดิ้นไม่เลิก ดิ้นจนดิ้นไม่ไหว แล้วก็โทษคนอื่นโทษ สิ่งอื่น โทษดินฟ้าอากาศ โทษเทวดา โทษพรหมลิขิต โทษผี ของเราหยุดดิ้นเพราะปัญญา ไม่เหมือนกัน เราไม่ได้เห็นโลกในแง่น่าท้อแท้หดหู่ แต่เราเห็นโลกตามที่โลกมันเป็น ในโลกนี้ หาสาระแก่นสารไม่ได้ นี่คือความจริง ไม่ใช่มองโลกในแง่ร้าย มองโลกอย่างหดหู่ เรามองโลกตามความเป็นจริง โลกเป็นอย่างนี้ ไม่น่าชื่นใจ ใจมันจะหลุด ในที่สุดมันก็เข้าสู่โลกุตระ เหนือโลก" -- หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช วัดสวนสันติธรรม วันที่ ๘ ธันวาคม ๒๕๖๑ ไฟล์ 611208B ซีดีแผ่นที่ ๗๙

"ช่วงชีวิตเด็ก ๆ สดชื่น ยังหนุ่มยังสาว กระตือรือร้น เรียนรู้โลกข้างนอก ช่วงต่อมา ช่วงทำมาหากิน แล้วถัดจากนั้น มันเริ่มเสื่อม ช่วงเสื่อม เอามาภาวนาลำบาก ทีนี้ช่วงที่ดีที่สุดนี่เอาไปสนุกสนาน เอาไปทำมาหากินหมดแล้ว เหลือช่วงเสื่อม ๆ จะเอาไว้ภาวนา เริ่มต้นลำบาก ยากนะ แล้วทำยังไงดี เรารวมการปฏิบัติ เข้ามากับการใช้ชีวิตของเราในทุกช่วงวัย" -- หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช วัดสวนสันติธรรม วันที่ ๘ ธันวาคม ๒๕๖๑ ไฟล์ 611208A ซีดีแผ่นที่ ๗๙

"เราใช้ชีวิตธรรมดานี่เอง แต่คอยรู้ทันความเปลี่ยนแปลงของจิตไปเรื่อย ๆ ฝึกไปเรื่อย ๆ ๗ วัน ๗ เดือน ๗ ปี น่าจะได้อะไรดีๆบ้าง ไม่ควรจะว่างเปล่า ไม่ได้อะไรเลย ธรรมะที่พระพุทธเจ้าสอนเรา เป็นธรรมะที่พอดี ๆ ที่มนุษย์ธรรมดาจะทำได้ ไม่ใช่ต้องเป็นซุปเปอร์แมนถึงจะทำได้ คนธรรมดานี่แหละทำได้ แต่ต้องเป็นคนธรรมดาที่มีความรักดี คนธรรมดาชั่ว ๆ ไม่มีทางเข้าถึงธรรมะ กลับบ้านไป ตามองเห็นรู้ทันจิต หูได้ยินเสียงรู้ทันจิต อย่าไปเฝ้าอยู่ที่จิตนะ ให้ความรู้สึกเกิด แล้วค่อยรู้เอา ฝึกทุกวัน ๆ ดูไปเรื่อย ๆ" -- หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช วัดสวนสันติธรรม วันที่ ๒ ธันวาคม ๒๕๖๑ ไฟล์ 611202B ซีดีแผ่นที่ ๗๙

"หลวงพ่อสรุปการดูจิตจากประสบการณ์ มาเล่าให้พวกเราฟัง เพราะคนจีนกำลังจะกลับบ้านแล้ว เรียนมาหลายวัน เดี๋ยวจับหลักไม่ถูก แล้วงง ถ้ายังจับหลักไม่ได้ ไม่ได้หลักวิชาการ แต่ฟังว่าหลวงพ่อทำอย่างนี้ แล้วมาเดินตามไป ใช้ได้นะ เพราะสิ่งที่หลวงพ่อเดิน อยู่ในหลักเป๊ะ ๆ เลย ถึงได้เอาหลักมาเล่าให้ฟังได้" -- หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช วัดสวนสันติธรรม วันที่ ๒ ธันวาคม ๒๕๖๑ ไฟล์ 611202A ซีดีแผ่นที่ ๗๙

"การภาวนาไม่ใช่เรื่องลึกลับ ไม่ใช่เรื่องลำบาก มันแค่รู้สึกตัวขึ้นมา ตื่นขึ้นมา ให้ใจตื่นขึ้นมา รู้ตัวขึ้นมา หลุดออกจากโลกของความคิดความเห็น แล้วก็ดูความรู้สึกจริง ๆ ที่เกิดขึ้น รู้ไปเรื่อย ๆ สบาย ๆ อย่าให้ใจหมกมุ่น" -- หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช วัดสวนสันติธรรม วันที่ ๑ ธันวาคม ๒๕๖๑ ไฟล์ 611201B ซีดีแผ่นที่ ๗๙

"การทำกรรมฐานนะ ที่ยากที่สุด คือการเตรียมจิตให้พร้อมที่จะเจริญปัญญา ต้องฝึกจิตก่อนที่จะก้าวไปสู่การเจริญปัญญา จิตที่จะไปเดินปัญญาได้ เป็นจิตที่เป็นมหากุศลจิต ประกอบด้วยปัญญา มีความพร้อมที่จะเดินปัญญา เกิดขึ้นมาเองโดยอัตโนมัติ ฉะนั้น ไม่ใช่จิตที่เราจะทำขึ้นมาได้ตามใจชอบ" -- หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช วัดสวนสันติธรรม วันที่ ๑ ธันวาคม ๒๕๖๑ ไฟล์ 611201A ซีดีแผ่นที่ ๗๙

"เราต้องสะสมเชิงปริมาณ เราสะสมศีล สมาธิ ปัญญา สะสมไปเรื่อย ๆ ถึงจุดหนึ่ง จิตเราปฏิวัติตัวเอง เปลี่ยนคุณภาพทางจิตใจในฉับพลัน ชั่วขณะจิต ชั่วแว้บเดียวเอง ช่วงเวลาสะสมยาวนาน ช่วงเปลี่ยนผ่านนิดเดียวเอง เวลาอริยมรรคเกิด ชั่วขณะเดียว แว้บเดียว จิตเราเปลี่ยนไปหมดแล้ว ไม่กลับมาเป็นอย่างเก่าแล้ว เพราะอย่างนั้น ตอนนี้เราจะสะสมให้มาก สะสมศีล สมาธิ ปัญญา ให้มาก" -- หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช วัดสวนสันติธรรม วันที่ ๒๗ พฤศจิกายน ๒๕๖๑ ไฟล์ 611127B ซีดีแผ่นที่ ๗๙

"มนุษย์นั้นสามารถพัฒนาจิตใจตัวเองไปสู่ความพ้นทุกข์ได้ งานที่จะทำเพื่อความพ้นทุกข์มี ๒ งาน งานหนึ่งเรียกว่า สมถกรรมฐาน อีกงานหนึ่งคือ วิปัสสนากรรมฐาน ตรงที่เราจะพ้นทุกข์ได้ เราต้องทำวิปัสสนา พอเราเห็นความจริงของกายของใจแล้ว เราจะไม่ทุกข์อีก แต่อยู่ ๆ เราทำวิปัสสนาโดยเราไม่มีสมาธิหนุนหลังเลย จิตใจมันทำไม่ได้จริง มันทำวิปัสสนาไม่ได้จริง จะฟุ้งซ่าน เพราะอย่างนั้นเราก็ต้องฝึกสมาธิ ให้ใจสงบ ตั้งมั่น อยู่กับเนื้อกับตัว" -- หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช วัดสวนสันติธรรม วันที่ ๒๗ พฤศจิกายน ๒๕๖๑ ไฟล์ 611127A ซีดีแผ่นที่ ๗๙