ไฟล์จาก podcast หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช วัดสวนสันติธรรม

ธรรมะเป็นของประณีต เป็นของละเอียดอ่อน ค่อยๆ ฝึก สิ่งที่เราควรจะฝึกวันนี้คือ หากรรมฐานที่เรารู้แล้วสบายใจสักอันหนึ่งเป็นเครื่องอยู่ หลวงพ่อให้การบ้านแล้วนะ หากรรมฐานที่เหมาะกับตัวเอง อยู่แล้วไม่เครียด ถ้าต้องการความสงบ ก็เอาอารมณ์กรรมฐานนั้นเป็นตัวหลัก ให้ความสำคัญให้ความสนใจที่ตัวอารมณ์กรรมฐาน ... หรือถ้าเราจะทำวิปัสสนา เราก็ใช้อารมณ์กรรมฐานอันเดิม แต่แทนที่จะไปสนใจที่ตัวอารมณ์ ให้คอยรู้ทันจิตไว้ หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช วัดสวนสันติธรรม 29 กันยายน 2562 ไฟล์ 620929A ซีดีแผ่นที่ 84

จิตนี้โดยตัวมันเอง ไม่มีร่องรอยที่จะให้เราเห็น เราก็มีสิ่งที่เติมลงไปในจิต เช่น ความสุข จิตที่สุขกับจิตที่ทุกข์มันก็ไม่เหมือนกัน จิตที่ดีกับจิตที่ชั่วก็ไม่เหมือนกัน จิตที่โลภ โกรธ หลง ก็ไม่เหมือนกัน มันจะทำให้เราสามารถแยกจิตออกเป็นดวงๆ ได้ หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช วัดสวนสันติธรรม 28 กันยายน 2562 ไฟล์ 620928B ซีดีแผ่นที่ 84

สิ่งที่คนในโลกปรารถนาคือความสุข แต่เขาไม่ฉลาด เขาคิดว่าความสุขนี้อิงอาศัยคนอื่น อิงอาศัยสิ่งอื่น มีเงินเยอะๆ แล้วจะมีความสุข มีเงินเยอะก็ไม่เห็นจะมีความสุขอะไร มีชื่อเสียงเยอะ ยิ่งเครียดหนักเข้าไปอีก ไม่ได้ดีอะไรขึ้นมา แต่มีกรรมดีของเรา อย่างเราตั้งใจรักษาศีลห้าให้เด็ดเดี่ยว ตั้งใจไว้ รักษาไว้ ทุกครั้งที่เรานึกถึงมันเกิดความอิ่มอกอิ่มใจขึ้นมา มีปีติขึ้นมา ใจเรามีอาหารที่ดีมาหล่อเลี้ยง มันมีคุณธรรม ความดีหล่อเลี้ยง มีความสุขโดยไม่ต้องอาศัยคนอื่น อาศัยตัวเอง อาศัยกรรมของตัวเอง คือการกระทำของเราเอง หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช วัดสวนสันติธรรม 28 กันยายน 2562 ไฟล์ 620928A ซีดีแผ่นที่ 84

อยากทำตัวเป็นคนดีเป็นภาระไหม เป็นภาระมากเลย แต่ไม่ใช่ให้ชั่ว ชั่วมันก็ปรุงชั่วอีก แค่รู้ทันเท่านั้น คล้ายๆ เราลอกเปลือกตัวเอง ฉีกหน้ากากตัวเอง ไม่ต้องให้ใครมาฉีก ฉีกของเราเอง ลอกเป็นชั้นๆ ไป นี่ของปลอม นั่นก็ของปลอม รู้ไปเรื่อย มันปรุงแต่งทั้งนั้น มันจะมีภาวะเหมือนที่เราลอกต้นกล้วย ลอกๆๆ ดึงออกมาเป็นชิ้นๆ จนถึงกาบสุดท้าย จะพบว่าจริงๆ แล้วมันว่างเปล่า มันเหมือนมีต้นอยู่ ที่จริงมันไม่มีต้น ตัวตนเราก็เหมือนกัน เหมือนว่ามีตัวตน พอเราลอกความปรุงแต่งออกไปเรื่อยๆ จะพบว่ามันว่างเปล่า ตัวตนไม่มีหรอก หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช วัดสวนสันติธรรม 26 กันยายน 2562 ไฟล์ 620926 ซีดีแผ่นที่ 84

กรรมฐานที่พระพุทธเจ้าสอนเราก็เพื่อให้เราละความเห็นผิด ความเห็นผิดในเบื้องต้นก็คือ กายนี้ใจนี้คือตัวเราของเรา ตัวเรามีจริงๆ ถ้าละความเห็นผิดตัวนี้ได้ ก็ได้พระโสดาบัน หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช วัดสวนสันติธรรม 22 กันยายน 2562 ไฟล์ 620922 ซีดีแผ่นที่ 84

พวกเราแทบจะเอามือถือเป็นสรณะอยู่แล้ว เฝ้ากันทั้งวัน ใจออกนอกตลอด มันจะเอาดีได้ยังไง ถ้าสนใจเรียนรู้ตัวเอง ไม่ย่อท้อ ดูแล้วดูอีก ไม่นานก็แจ้งขึ้นมาว่ากายนี้ ใจนี้ไม่ใช่เรา เห็นแจ้งตรงนี้ก็ปิดอบายได้ หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช วัดสวนสันติธรรม 21 กันยายน 2562 ไฟล์ 620921B ซีดีแผ่นที่ 84

พวกเรารุ่นหลัง เรียนแล้วไม่ได้แก่น เรียนเข้าไม่ถึงแก่นคำสอนของครูบาอาจารย์ เราก็เริ่มงง ว่าเราจะพุทโธดี หรือเราจะหายใจดี หรือเราจะขยับมือดี หรือเราจะดูท้องพองยุบดี สิ่งเหล่านี้คือเปลือกของการปฏิบัติ คือรูปแบบ เป็นเครื่องอยู่ของจิตเท่านั้นเอง ถ้าได้จิต ก็ใช้ได้ ใช้กรรมวิธีอะไรก็เหมือนกันหมดเลย ถ้าไม่ได้จิต ก็ไม่ได้อะไรขึ้นมา ได้แต่ความสงบเฉยๆ เพราะอย่างนั้นไม่มีหรอก กรรมฐานอะไรดีกว่ากรรมฐานอะไร มันมีแต่ว่ากรรมฐานอะไรที่เราทำได้ ที่เหมาะกับเรา หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช วัดสวนสันติธรรม 21 กันยายน 2562 ไฟล์ 620921A ซีดีแผ่นที่ 84

ความสงสัยกับความคิดมันหล่อเลี้ยงซึ่งกันและกัน ยิ่งสงสัยก็ยิ่งคิด ยิ่งคิดยิ่งสงสัย ดูเข้าไปตรงๆ ไม่เห็นมีอะไรต้องคิดเลย อย่างความสุขเกิดขึ้น ต้องคิดไหม ไม่เห็นจะต้องคิดเลยว่านี่คือความสุขหรือเปล่า ความรู้สึกอะไรเกิดขึ้นก็แค่รู้อย่างที่มันกำลังปรากฏเท่านั้น แล้วมันจะสอนธรรมะเรา ว่ามีแต่ความไม่เที่ยง มีแต่ของที่ถูกบีบคั้นให้แตกสลาย มีแต่ของที่ไม่ใช่ตัวเรา บังคับไม่ได้ ฉะนั้นเรียนธรรมะ ถามให้น้อย ดูให้มาก หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช วัดสวนสันติธรรม 15 กันยายน 2562 ไฟล์ 620915B ซีดีแผ่นที่ 84

ความยากที่สุดในการฝึกกรรมฐาน ก็คือการฝึกจิตให้พร้อมสำหรับการเจริญปัญญา จุดนี้จุดตาย จุดแตกหัก สำเร็จหรือไม่สำเร็จอยู่ที่ว่าจิตถูกไหม ส่วนเรื่องรูปแบบของการปฏิบัติเป็นเรื่องรอง จุดสำคัญที่ต้องถูก คือจิตต้องถูก จิตต้องทรงสมาธิที่ถูกต้อง ถ้าผิดที่จิตดวงเดียว จะไปทำรูปแบบอะไรก็ไม่ได้ผลเหมือนกัน ถ้าจิตถูก ใช้กรรมฐานอะไรก็เหมือนกันหมด ใช้ได้ หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช วัดสวนสันติธรรม 15 กันยายน 2562 ไฟล์ 620915A ซีดีแผ่นที่ 84

การแยกผม ขน เล็บ ฟัน หนังไม่ใช่เรื่องเล่นๆ พระพุทธเจ้ากำหนดเรื่องของอาบัติไว้อันหนึ่ง ถ้าอุปัชฌาย์ไม่สอนในขณะวันบวช ไม่สอนลูกศิษย์ที่มาบวช ให้พิจารณากายเป็นผม ขน เล็บ ฟัน หนัง อุปัชฌาย์อาบัติ บกพร่อง เพราะอย่างนั้นเรื่องผม ขน เล็บ ฟัน หนัง ไม่ใช่เรื่องเล็กๆ ถ้าเรื่องเล็กๆ พระพุทธเจ้าไม่กำหนดขนาดนั้น หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช วัดสวนสันติธรรม 14 กันยายน 2562 ไฟล์ 620914B ซีดีแผ่นที่ 84

เรียนกรรมฐาน ก็ต้องรู้ก่อน ว่าเราศึกษาไปเพื่อจะปฏิบัติ ปฏิบัติไป เพื่อให้เห็นความจริงของกายของใจ เห็นความจริงของกายของใจ เพื่อจะได้ปล่อย ไม่ยึดถือ แล้วไม่ยึดถือกายไม่ยึดถือใจเพื่ออะไร เพื่อความบริสุทธิ์หลุดพ้น จากทุกข์ทั้งปวง หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช วัดสวนสันติธรรม 14 กันยายน 2562 ไฟล์ 620914A ซีดีแผ่นที่ 84

เวลาอยากปฏิบัติก็ปรุงดี พยายามควบคุมจิตใจตัวเอง พอไม่ปฏิบัติก็ฟุ้งซ่าน นั่งเฉยๆ ก็หนีไปคิดโน่นคิดนี่ ลืมตัวเอง อีกพวกหนึ่งอยากจะไม่ปรุง พยายามทำใจให้ว่างๆ ไม่อยากปรุง ไม่อยากปรุงก็คือปรุงนั่นเอง ความปรุงแต่งมี 3 อย่างเท่านี้ ถ้าเรารู้ทัน ใจมันปรุงดีก็รู้ ใจมันปรุงชั่วก็รู้ มันปรุงแต่งความพยายามที่จะไม่ปรุงก็รู้ รู้ทันไปเรื่อยๆ พอเรารู้ทันความปรุงแต่ง ความปรุงแต่งจะดับ หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช วัดสวนสันติธรรม 11 กันยายน 2562 ไฟล์ 620911 ซีดีแผ่นที่ 84

ทำสมาธิมากเนิ่นช้า ติดความสงบ ติดความสุขอยู่อย่างนั้น.. คิดพิจารณามากฟุ้งซ่าน เวลาเราพิจารณาธรรมะไป จิตต้องใช้พลังงาน ใช้ไปเรื่อยๆ จิตใจฟุ้งซ่าน ก็ต้องกลับมาทำความสงบใหม่ พอจิตใจสงบแล้วก็ออกพิจารณา หรือถ้าเราชำนาญในการทำวิปัสสนาแล้ว ไม่ต้องไปคิดพิจารณา ออกจากความสงบแล้วจิตจะทำวิปัสสนาเองเลย เดินเอง ในรูปแบบเราก็ทำสมาธิไป จิตมีแรงแล้วก็พิจารณากายก็ได้ จิตก็ได้ ให้มันทำงาน จนกระทั่งจิตมันคล่องตัวในการดูไตรลักษณ์ สามารถดูไตรลักษณ์ได้ด้วยตัวเอง สติระลึกรู้กาย ปัญญาเห็นไตรลักษณ์ของกาย สติระลึกจิต ปัญญาเห็นไตรลักษณ์ของจิต หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช วัดสวนสันติธรรม 8 กันยายน 2562 ไฟล์ 620908A ซีดีแผ่นที่ 84

ดูบ่อยๆ ดูจนใจยอมรับความจริงได้ ตรงที่จะยอมรับความจริงได้นั้น ธรรมะจะมาสู่ใจเรา ใจยอมรับความจริงไม่ได้ก็คือใจปฏิเสธธรรมะ ค่อยๆ รู้สึกอยู่ในร่างกาย รู้สึกในจิตใจ เพราะสิ่งที่เรารักที่สุดก็คือตัวกู รองลงไปก็ของกู มาเรียนรู้ไป ตัวกูของกูมีแต่ตัวทุกข์ หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช วัดสวนสันติธรรม 8 กันยายน 2562 ไฟล์ 620908A ซีดีแผ่นที่ 84

“ปรารถนารวงข้าว ก็ต้องรักษาต้นข้าว ปรารถนาวิมุตติ แต่เกียจคร้านจะพบวิมุตติไม่ได้เลย” รู้หลักปฏิบัติที่ถูกต้องแล้ว ต้องลงมือปฏิบัติธรรมให้สมควรแก่ธรรม ปฏิบัติแค่ไหนที่เรียกว่าปฏิบัติธรรมสมควรแก่ธรรม ปฏิบัติธรรม ปฏิบัติตั้งแต่ตื่นจนหลับ ยกเว้นเวลาทำงานที่ต้องใช้ความคิด กับเวลานอนหลับ นอกนั้นคือเวลาที่เราสามารถปฏิบัติได้ทั้งสิ้น หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช วัดสวนสันติธรรม 7 กันยายน 2562 ไฟล์ 620907B ซีดีแผ่นที่ 83

ศาสนาพุทธแท้ๆ เป็นเรื่องของปัญญา การทำทาน การรักษาศีล การทำสมาธิ ถึงไม่มีพระพุทธเจ้า สิ่งเหล่านั้นก็มีอยู่ การเจริญปัญญานั้น เป็นศาสตร์เฉพาะในพระพุทธศาสนา ฉะนั้น เราต้องเรียนเรื่องการเจริญปัญญาให้ดี เราจะเจริญปัญญาได้ ก็ต้องลดละความเห็นแก่ตัว ถ้าทำด้วยความเห็นแก่ตัว ก็เจริญปัญญาไม่ได้จริง หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช วัดสวนสันติธรรม 7 กันยายน 2562 ไฟล์ 620907A ซีดีแผ่นที่ 83

การฝึกใจเป็นของที่สำคัญที่สุด เป็นหน้าที่หลักของชีวิตเรา จิตใจที่ฝึกดีแล้ว นำความสุขมาให้ ฉะนั้น ที่เราฝึก สุดท้ายสิ่งที่เราจะได้มาคือความสุขที่ยั่งยืน ความสุขที่มหาศาลและยั่งยืน ในโลก เราแสวงหาความสุข ดิ้นรนหางาน หาเงิน หาครอบครัว หาตำแหน่ง จริงๆ แล้ว เบื้องหลังก็คืออยากได้ความสุข ศาสตร์ของพระพุทธเจ้า สอนให้เราค้นพบความสุขด้วยตัวเอง หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช วัดสวนสันติธรรม 1 กันยายน 2562 ไฟล์ 620901B ซีดีแผ่นที่ 83

ปฏิบัติให้ถูก แล้วก็ปฏิบัติให้มากพอ ปฏิบัติไม่ถูก อันตราย บางทีเพี้ยนไปเลย ปฏิบัติไม่มากพอ ก็คือเจริญแล้วเสื่อมอยู่แค่นั้น ไม่ผ่านสักที การปฏิบัติให้มาก ไม่ใช่แปลว่านั่งสมาธิให้มากชั่วโมงยิ่งขึ้น หรือเดินจงกรมให้นานยิ่งขึ้น การปฏิบัติ จะเรียกว่าการปฏิบัติหรือไม่ อยู่ที่ว่า มีสติ หรือ ไม่มีสติ ปฏิบัติให้มาก ก็คือมีสติให้มากที่สุด เท่าที่จะมากได้ในแต่ละวัน หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช วัดสวนสันติธรรม 1 กันยายน 2562 ไฟล์ 620901A ซีดีแผ่นที่ 83

โยมถามหลวงพ่อ เวลาที่ปฏิบัติแล้วรู้สึกว่าแน่น แน่นเพราะจงใจดู ตั้งใจมากไปก็จะแน่น เปลี่ยนใหม่ มาคอยอ่านความรู้สึกตัวเองไป ใจเราสุข รู้ ใจเราทุกข์ ก็รู้ ใจเราโลภโกรธหลงอะไรขึ้นมา ก็รู้ คอยรู้ตามไปเรื่อยๆ ไม่จ้องไว้ ถ้าจ้องไว้จะแน่น --- หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช วัดสวนสันติธรรม 31 สิงหาคม 2562 ไฟล์ 620831B ซีดีแผ่นที่ 83

เมื่อไรสติเกิด กิเลสจะต้องดับอัตโนมัติ อย่างมืดๆ อยู่ พอเรารู้ตัว รู้ทันจิตที่มืด รู้ด้วยจิตที่เป็นกลาง จะสว่างทันที ไม่ใช่อยู่ๆ ก็เป็นกลางโดยไม่มีสติ ไม่ใช่เป็นกลางแบบ มืดก็ช่าง สว่างก็ช่าง เดี๋ยวมันก็หาย พระพุทธเจ้าท่านไม่ได้สอนอย่างนั้น บางคนภาวนาแล้วมันเคลื่อนไป เพราะปัญญามันล้ำหน้า ถ้าดูตัวเองไม่ออก ครูบาอาจารย์บอกให้ ก็ต้องสังเกตเอา หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช วัดสวนสันติธรรม 31 สิงหาคม 2562 ไฟล์ 620831A ซีดีแผ่นที่ 83

ธรรมะของพระพุทธเจ้ามีกรอบที่สำคัญ อันแรกเรียกว่ากรรมวาที คือมีเหตุอย่างนี้ ก็มีผลอย่างนี้ เพราะฉะนั้น เราจะไม่เชื่ออะไรงมงาย เราจะเชื่อกรรม เชื่อผลของกรรม กรรมคือการกระทำของเรา ไม่ใช่อยู่ๆ ก็ปล่อยวาง พระพุทธเจ้าเป็นวิริยวาที ต้องทำความเพียร ไม่ใช่นั่งๆนอนๆ ก็บรรลุธรรม... ต้องมีวิริยะ มีความเพียร สิ่งที่เรียกว่าความเพียรก็คือ เพียรลดละกิเลสที่มีอยู่ เพียรปิดกั้นกิเลสใหม่ไม่ให้เกิด เพียรทำกุศลที่ยังไม่เกิดให้เกิด เพียรทำกุศลที่เกิดแล้วให้เจริญขึ้น หน้าที่ของเราชาวพุทธอยู่ตรงนี้ หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช วัดสวนสันติธรรม 29 สิงหาคม 2562 ไฟล์ 620829 ซีดีแผ่นที่ 83

ถ้าเราเรียนรู้จิตตนเอง เราจะแตกฉานในอายตนะ ตา หู จมูก ลิ้น กาย ใจ รูป เสียง กลิ่น รส โผฏฐัพพะ ธรรมารมณ์ เราจะเข้าใจแตกฉานว่าทั้งหมดไม่ใช่เรา ถ้ามองในมุมของขันธ์ 5 เราก็จะเห็นรูป เวทนา สัญญา สังขาร วิญญาณ ขันธ์ 5 นี้ไม่ใช่ตัวเราของเราเหมือนกัน จิตที่ไปรู้ขันธ์ 5 ก็ไม่ใช่ตัวเรา ของเรา ได้จิต ก็คือได้กุญแจที่จะไขไปเรียนธรรมะ หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช วัดสวนสันติธรรม 25 สิงหาคม 2562 ไฟล์ 620825 ซีดีแผ่นที่ 83

ถ้าอยากทำวิปัสสนา “ให้มีสติรู้กายรู้ใจตามความเป็นจริง ด้วยจิตที่ตั้งมั่นและเป็นกลาง” จิตที่ทรงสมาธิเต็มที่นั้น จะตั้งมั่นและเป็นกลาง มีสมาธินิดหน่อย ตั้งมั่นแต่ยังไม่เป็นกลาง เดี๋ยวก็ยินดียินร้าย สูงสุดของสมาธิคืออุเบกขานั่นเอง ใจเป็นกลาง... เวลาที่เราไม่สามารถ “มีสติรู้กายรู้ใจตามความเป็นจริง ด้วยจิตที่ตั้งมั่นและเป็นกลางได้” กลับมาพัฒนาจิตให้ตั้งมั่นและเป็นกลาง ทำสมถะ ทำกรรมฐานอย่างหนึ่ง จนกระทั่งจิตสงบอยู่ในอารมณ์กรรมฐาน พอสงบแล้วอย่าอยู่เฉยๆ ต้องเดินปัญญา หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช วัดสวนสันติธรรม 24 สิงหาคม 2562 ไฟล์ 620824B ซีดีแผ่นที่ 83

ถ้าจิตเราภาวนาจนกระทั่งรู้แจ้งในขันธ์ 5 ในรูป-นาม ในกายในใจนี้ เรียกว่าทำลายอวิชชาไปแล้ว ความอยากจะไม่เกิดอีกเลย ทำลายครั้งเดียว พร้อมๆ กับความโง่ของเรานั่นเอง เพราะเหตุของความอยากมันถูกทำลายไป ที่อยากนั้นเพราะโง่ อยากให้ของไม่เที่ยงมันเที่ยง อยากให้ของที่มันเป็นทุกข์ให้มันเป็นสุข อยากให้ของที่ควบคุมไม่ได้อยู่ในอำนาจเรา บังคับได้ อันนี้เป็นความโง่เขลา วิปัสสนาจะมาทำให้เราหายโง่ โดยการมาเรียนรู้ความจริงของร่างกาย มาเรียนรู้ความจริงของจิตใจ หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช วัดสวนสันติธรรม 24 สิงหาคม 2562 ไฟล์ 620824A ซีดีแผ่นที่ 83

จุดแรกที่ต้องฝึกให้ได้ คือรู้สึกตัวให้ได้ รู้สึกตัวก็คือ ภาวะที่จิตใจอยู่กับเนื้อกับตัว จิตล่องลอยไปใช้ไม่ได้ บังคับไม่ให้จิตล่องลอยก็ใช้ไม่ได้ จะอึดอัด ที่ดีที่สุดก็คือ จิตมันล่องลอยไป แล้วเรามีสติตามรู้ ลอยไปก่อนแล้วรู้ว่าลอย จิตจะถูกของจิตเอง ตรงนี้ต้องฝึกกันหนัก หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช วัดสวนสันติธรรม 23 สิงหาคม 2562 ไฟล์ 620823 ซีดีแผ่นที่ 83